Ankara ili merkez ilçelerinde öğrenim gören ortaöğretim öğrencilerinin spora yönelmelerini etkileyen etmenlerin CHAID analizi ile incelenmesi

Abstract

Bireylerin özellikle ergenlik dönemlerinde karşılaşabileceği kötü alışkanlık eğilimlerinin tehlikeli boyutlara dönüşmeden atlatılabilmesinde sporun oldukça önemli bir yeri vardır. Bu önemden hareketle araştırmada orta öğretimde okuyan öğrencilerin spora yönelmelerinde etkili olan önemli değişkenlerin CHAID analizi ile belirlenmesi ve öğrencileri spora yönelten etmenlerin ele alınıp değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, 2013-2014 öğretim yılı güz döneminde Ankara ili sınırları içinde Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı merkez ilçelerinde öğrenim gören toplam 11002 öğrenciden, ilçelerin oransal olarak seçilmesi ve basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle dağıtılarak belirlenen toplam 2000 lise öğrencisi katılmıştır. Verilerin, spora yönelmeyi etkileyen etmenler de dikkate alınarak 19 soruluk bir anketten derlenmesiyle yapılan analizde istatistik paket programı kullanılmıştır. Analiz sonucunda karar ağacı biçiminde 6 dallanma ve 15 düğüm elde edilmiştir. Birinci dallanmada spor yapmayı etkileyen en önemli amacın yapılan sporun düzeyi ve kategorileri olduğu görülmüştür. Yapılan spor düzeyi değişkeni kategorilerinden `amatör lisanslı sporcuyum` kategorisini en iyi açıklayan değişken ise spor yapıldığındaki ruhsal durum değişkeni olarak modelin ikinci dallanmasını oluşturmuştur. Yapılan spor düzeyi değişkeni kategorilerinden `sporcu değilim sadece düzenli olarak spor yapıyorum` kategorisini en iyi açıklayan değişken olarak çıkan spor yaptıktan sonraki his değişkeni ise modelin üçüncü dallanması olmuştur. Yapılan spor düzeyi değişkeni kategorilerinden `düzenli olmasa da spor yapıyorum` kategorisini en iyi açıklayan değişken cinsiyet değişkeni ise modelin dördüncü dallanmasında yer almıştır. Modelin beşinci dallanmasını yapılan spor düzeyi değişkeni kategorilerinden `profesyonel sporcuyum, milli sporcuyum` kategorisini en iyi açıklayan değişken spor yapıldığındaki ruhsal durum değişkenidir. Analizin altıncı dallanmasını yapılan spor düzeyi değişkeni kategorilerinden `düzenli olmasa da spor yapıyorum` kategorisini en iyi açıklayan değişken olan cinsiyet değişkenine ait kadın kategorisini açıklayan spor yapma sıklığı değişkeninin olduğu gözlemlenmiştir.

The sport has a very important place in avoiding propensity to harmful habits that individuals may encounter especially during adolescence without taking on dangerous dimensions. With this in mind, it was aimed to determine the most important variables that affect secondary school students' gravitation to sports with the CHAID analysis and to investigate and evaluate the factors gravitating students towards sports. By proportionally selecting the districts and distributing them by simple random sampling technique, a total of 2000 high school students were selected out of 11002 students who were receiving education in the fall semester of the 2013-2014 academic year in the central districts attached to the Directorate of National Education in Ankara. The statistical package program was used in the analysis conducted by compiling the data from a questionnaire with 19 questions taking into consideration the factors affecting the gravitation to sports. As a result of the analysis, 6 branching and 15 nodes were obtained in decision tree format.In the first branch, it was seen that the most important aim affecting doing sports was the level of sports and its categories. The variable that best explained the `I am an amateur licensed sportsman` category among the categories of the sports level variable constituted the second branch of the model as mood variable when doing sports. The variable that best explained the `I am not a sportsman but I do sports regularly` category among the categories of the sports level variable established the third branch of the model as mood variable after sports. The variable that best explained the `I do sports though not regularly` category among the categories of the sports level variable constituted the fourth branch of the model as gender variable. It is the mental state variable during sports that best explained the `I am a professional sportsman, I am a national sportsman` category among the categories of the sports level variable that found place in the fifth branch of the model. It was observed that the frequency of doing sports variable describes the category of women in the gender variable, which is the variable that best described the `I do sports though not regularly` category among the categories of the sports level variable and constituted the sixth branch of the analysis.