Harezm ve eski Anadolu Türkçesine ait iki Nehcü'l-ferâdîs nüshasının ses ve şekil bilgisi bakımından karşılaştırılması

Abstract

Yaklaşık son on yıla kadar Harezm Türkçesiyle yazılmış nüshaları bilinen Nehcü'l-Ferâdîs'in Eski Anadolu Türkçesine aktarılmış iki nüshası daha bulunmuş bunlar ilim âlemine tanıtılmış, üzerine yayınlar yapılmaya başlanmıştır. Yeni nüshaların bulunmasının özelde Nehcü'l-Ferâdîs ile Harezm ve Eski Anadolu Türkçesi çalışmalarına genelde Türk diline katkısının olacağı tartışılmazdır. Bu çalışmada, Harezm Türkçesi dönemine ait Nehcü'l-Ferâdîs'in Yeni Cami nüshası ile Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait Nehcü'l-Ferâdîs'in Kastamonu nüshası ses ve şekil bilgisi bakımından karşılaştırılmıştır. Çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm'de çalışmaya giriş yapıldıktan sonra çalışmanın amacı, yöntemi ve kapsamı yer almaktadır. İkinci Bölüm'de Harezm Türkçesi ve Eski Anadolu Türkçesi dönemleri ve Nehcü'l-Ferâdîs'in bu iki döneme ait nüshaları hakkında bilgi verilmiştir.Üçüncü Bölüm'de ses ve şekil bilgisi incelemesi yer almaktadır. Ses bilgisi; ünlüler ve ünsüzler olmak üzere iki kısımda incelenmiştir. Bu iki ana başlık kendi içinde alt başlıklara ayrılmaktadır. Şekil bilgisi incelemesi olarak da yapım ekleri ve çekim ekleri incelenmiştir. Yapım Ekleri; isimden isim, isimden fiil, fiilden isim, fiilden fiil yapma ekleri ile sıfat-fiiller ve zarf-fiiller başlıklarından oluşmaktadır. Çekim Ekleri; isim çekimi ve fiil fekimi ekleri olarak kendi içinde alt başlıklara ayrılmıştır. Fiil çekimi ekleri de bildirme ve tasarlama kipleri olarak alt başlıklara ayrılmıştır. Ayrıca, bu bölümün sonunda her iki nüshada incelenen ekler, toplu olarak tablolar hâlinde verilmiştir.Dördüncü Bölüm'de çalışma neticesinde elde edilen çıkarımların yer aldığı Sonuç ve çalışmada yararlanılan kaynakların yer aldığı Kaynakça yer almaktadır.

Nehcü'l-Ferâdîs, whose copies were known to be written in Khwarezm Turkish until about the last ten years, were found in two more copies translated into Old Anatolian Turkish, these were introduced to the world of science, and publications began on it. It is indisputable that the finding of new copies will contribute to the Turkish language in general, especially to the studies of Nehcü'l-Ferâdîs, Khwarezm and Old Anatolian Turkish.In this study, the Yeni Cami copy of Nehcü'l-Ferâdîs from the Harezm Turkish period and the Kastamonu copy of Nehcü'l-Ferâdîs from the Old Anatolian Turkish period were compared in terms of phonetics and morphology.The study consists of four parts. After the introduction to the study in the First Chapter, the aim, method and scope of the study are included.In the second part, information is given about the periods of Khwarezm Turkish and Old Anatolian Turkish and the copies of Nehcü'l-Ferâdîs belonging to these two periods.In the third chapter, there is a phonetic and morphological analysis. phonetic; It has been analyzed in two parts as vowels and consonants. These two main headings are divided into subheadings in themselves.Derivational affixes and Inflectionals were also examined as morphological analysis. Derivational affixes; consists of noun from noun, verb from noun, noun from verb, suffixes from verb, adjective-verbs and adverb-verbs. It is divided into sub-headings as Noun Conjugation and Verb Conjugation Suffixes. Verb conjugation suffixes are also divided into sub-headings as declarative and designing modes. In addition, at the end of this section, the appendices examined in both copies are given in tables.In the Fourth Chapter, there is the Conclusion, which includes the inferences obtained as a result of the study, and the Bibliography, which includes the sources used in the study.