Tasavvuf'ta sahâbe algısı

Abstract

Araştırmamızda, klasik tasavvufî eserlerdeki sahâbe tasavvuruna dair, sûfi müellifleringörüşleri ile sahâbe-sûfi ilişkisini ortaya koymaya çalışılmıştır. Tasavvuf ilmininmihenk taşları sayılmaları, tasavvufi hayata rehberlik etmeleri hasebiyle, tezimizdeklasik eserler tercih edilmiştir.Sahâbe, İslâm'ın ve Hz. Peygamber'in kalplerinde yarattığı inkişafla, Allah'ın rızasınave sevgisine mazhar olmuşlardır. Bu sevginin hakkını veren, fedâkârlıklarla birçokbedel ödeyen, ubûdiyet-i Muhammediye'den hisse alan sahâbe, yaşayışlarını, Allah veResûlü'nün emri doğrultusunda şekillendirmişlerdir. Kur'ân âyetlerini sindirerek, Hz.Peygamber'in sünnetine sarılarak, hayatlarını yeniden inşâ eden sahâbe, `Câhiliyye`halinden sıyrılmış, numûne bir nesil haline gelmişlerdir. İslâm'ın vaz' ettiklerinin,doğru anlaşılmasına katkı sağlamışlardır. Sûfîler, sahâbenin şerîat ve takvâ ilebezenmiş yoluna özlem duymuşlar, onların zühd esâslı hayatları gibi bir hayatyaşamayı hedeflemişlerdir. Sûfî müellifler de bu amaçla eserleriyle, mânevî rehberlikmisyonunu üstlenmişlerdir. Ahlâk ve mâneviyatın toplumda teessüs etmesi, Asr-ısaâdet ruhunu, ilke ve ideâllerini, kişinin hayatına uygulayabilmesi için, sahâbeninhayatından mânevî reçeteler sunmuşlardır. Sûfiler, onların ibâdet ve zühd eksenlihâlleriyle hâllenerek, dünyâyı, âhiret odaklı yaşamak sûretiyle `ümmeten vasata'ya`dâhil olmayı, hakîki Müslüman'ın bir vecîbesi olarak benimsemişlerdir.Araştırmamız, Kur'an-ı Kerim ve Sünnet ışığında, tasavvuf klasiklerindeki sûfîmüelliflerin görüşleri doğrultusunda, sûfilerin rehberi olarak görülen sahâbenin,tasavvufî anlayış ve yaşayış biçimine kaynaklık ve örneklik ettiklerinin tespiti iletasavvuf ilmi ile sahâbe arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktadır.

With the development created in their hearts by the light of Islam and the Prophetcompanions, who designed their lives by digesting the verses of the Qur'an andclinging to the Sunnah of the Prophet, got rid of the state of `Ignorance` and becamea model generation. The commandments of Islam were understood correctly undertheir guidance. Sufis longed for the way of the Companions adorned with sharia andtaqwa, aimed to live a life like theirs. For this purpose, Sufi authors undertook themission of spiritual guidance with their works. They offered spiritual prescriptionsfrom the life of the Companions in order for morality and spirituality to be establishedin society, for the spirit of the Age of bliss, its principles and ideals to be put into one'slife. `They considered the duty of a true Muslim to be to deal with the state of theCompanions, to learn what they did, to live for the hereafter in this world, and to beincluded in the auspicious community`.Our research reveals the relationship between the science of Sufism and theCompanions by determining that they are the source and example of the Sufiunderstanding and lifestyle of the Companions.