Gelecek insan kaynağı perspektifinin oluşturulmasında liderlik eğitiminin yeri ve önemi: orta öğretim öğrencilerinin liderlik algısı ve beklentileri üzerine bir araştırma

Abstract

Geçmişten günümüze kıyasla teknolojinin ve hayat şartlarının hızla değişmesi yönetime ve dolayısıyla lidere ve liderliğe olan ihtiyacı hiçbir zaman azaltmamış hatta giderek öneminin artmasına sebep olmuştur. Liderin aileden başlayarak, okul hayatına ve şirketlere kadar bütün sosyal yapılarda önemli roller üstlenmesi ona olan ihtiyacı her geçen gün arttırmıştır. Her alanda etkisi olan bu olgu akla herkes lider olabilir mi sorusunu getirmektedir. Doğuştan getirilen özelliklerin liderlik için her zaman yeterli olmadığı, sonradan kazanılan becerilerle zenginleştiği takdirde etkili olduğu bilinmektedir. Eğitim yoluyla aktarılabilen liderlik becerileri bireye zorluklara ve olaylara farklı perspektiften bakabilme, kararlı ve ikna edici olma ve çözüm yolları üretme gibi pek çok beceriyi öğretebilmektedir. Geleceğin insan kaynağını oluşturacak, durumlara ve olaylara farklı yaklaşımları olan lider gençlerin bugünden yetişmesi, erken fark edilmesi ve eğitilmesi ileride içinde bulunacakları örgütlere daha hazır ve daha etkin girmelerini ve en önemlisi liderlik için vakit kaybetmemelerini sağlayacaktır. Liderlik eğitimi bugünün gençlerinin geleceği için yapılan bir tür yatırım olarak değerlendirilmelidir. Burdan yola çıkarak bu çalışmada ortaöğretim 11 ve 12.sınıfta okuyan öğrencilerin liderliğe bakış açısı ve beklentileri ölçülerek değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışma, Isparta il merkezinde bulunan Mustafa Gürkan Anadolu Lisesi, Gülşehri Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Süleyman Demirel Fen Lisesi ve Özel Ted Isparta Kolejinde okuyan 187 öğrenci üzerinden yapılan anketle sonuçlandırılmıştır. Ankette katılımcılara demografik özellikler, motivasyon, niyet, etkinlik, çevresel etki ölçekleri ve lider davranış özellikleri üzerinden sorular yöneltilerek liderlik algıları ölçülmüştür. Araştırma sonucunda, 4 farklı lise türünde eğitim gören öğrencilerin liderliğe bakış açıları ve düşünceleri değerlendirilmiştir. Öğrencilerin verdikleri cevapların okul türlerine, anne baba mesleklerine, cinsiyetlerine ve gelecekte olmak istedikleri mesleklere bağlı olarak değiştiği gözlemlenmiş-tir. Fen Lisesi ve Özel Kolejde eğitim alan öğrencilerin daha çok kariyerlerinde ilerleme fikrine sahip olduğu buna karşın Mesleki Lise ve Anadolu Lisesi öğrencilerinin ise liderlik ve lider olma konusunda daha pozitif düşündükleri belirlenmiştir.

The rapid change of technology and living conditions form past to present has never reduced the need for management and therefore the leader and leadership. This has increased the importance of leadership gradually. The need for the leader to take on important roles in all social structures, from family to school life and companies, has increased everyday. This phenomenon, which has an impact in all areas, brings to mind the question of wheather anyone can be a leader. It is known that innate traits are not always sufficient for leadership, but are effective if they are enriched by skills acquired later. Leadership skills that can be transferred through education can teach a person many skills, such as looking at challenges and events from different perspectives, being decisive and convincing, and creating solutions. It is important that leading young people who will form the human resource of the future, who have different approaches to situations are educated, noticed early and trained from today. Because education will allow them to enter the organizations they will be in the future more ready and more effective, and most importantly, not waste time on leadership. Based on this study, it has been tried to evaluate the leadership perspective and expectations of students who are in 11th and 12th grades of secondary education by measuring them. The study was concluded by a survey of 187 students studying at Mustafa Gür-kan Anotlian High School, Gülşehri Vocational and Technical High School, Süleyman Demirel Science High School and Ted Private College located in the provincial center of Isparta. As a result of the reseach, the leadeship perspectives and ideas of students studying in 4 different types of high school were evaluated. It has been observed that the responses of students vary depending on the sort of school, the profession of parents, their gender, and the professions they want to be in the future. It has been determined that students studying at Science High School and Private College have more of an idea of progress in their careers, but students at Vocational High School and Anatolian High School think more positively about leadership and being a leader.