Sosyal hizmetler alanında çalışan profesyonellerin yaşlılığa karşı tutumlarının ve geriatrik yetkinliklerinin belirlenmesi Ankara örneği

Abstract

Yaşlılık, fiziksel, zihinsel ve sosyal kayıpların yaşandığı, kaçınılmaz bir süreçtir. Tıbbi ve teknolojik gelişmeler, yaşam kalitesinin artışı, ortalama yaşam süresinin uzaması, doğum oranının düşmesi gibi faktörler toplumda yaşlı nüfus oranının hızla artışına neden olmuştur. Yaşlı nüfusun hızla arttığı toplumlarda yaşlı bakım hizmetleri önem kazanmıştır. Bu alanda çalışan profesyonellerin yaşlılığa karşı tutumlarının ve geriatrik yetkinliklerinin bakım hizmetlerinin kalitesini doğrudan etkilediği bilinmektedir. Profesyoneller eğitim almalarına rağmen içinde bulundukları toplumun sosyo-kültürel özelliklerinden etkilenerek kalıp yargılar ve tutumlar geliştirmektedirler. Ayrıca profesyonel hayatlarında üretmiş oldukları efektif çözümlerin zeminini geriatrik yetkinlik düzeyleri oluşturmaktadır. Bu nedenle yaşlılığa yönelik tutumlarının ve geriatrik yetkinlik düzeylerinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı kuruluşlarda görev yapan profesyonellerin yaşlılığa karşı tutumlarını ve geriatrik sosyal hizmet alanındaki yetkinliklerini belirlemektir.Veriler 268 katılımcı ile yüzyüze görüşülerek anket yoluyla toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Demografik Bilgi Formu ve Kogan'ın geliştirmiş olduğu Yaşlılığa Yönelik Tutum Ölçeği ile Geriatrik Sosyal Hizmet Yetkinliği Ölçeği uygulanmıştır. Çalışma betimleyici ve kesitsel nitelik taşımaktadır. Sonuçlar SPSS 16 istatistik programı ile değerlendirilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişki ve anlamlı bir farklılık olup olmadığının belirlenmesi için t-testi ve Varyans Analizi (Anova) kullanılmıştır.Aile Bakanlığında görev yapan sosyal hizmet profesyonellerinin geriatrik yetkinlik durumu, cinsiyete, yaşlılıkla ilgili kitap okuma, yaşlılıkla ilgili haberleri takip etme yaşlılara hizmet veren bir kuruluşta gönüllü çalışma, gelecekte yaşlılara yönelik hizmet veren bir kuruluşta çalışma isteği, yaşlılıkla ilgili eğitim alma, mesleğe göre, sosyal hizmet alanında çalışmaya devam etme isteğine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Sosyal hizmet profesyonellerinin tutum durumunun ise ailede bulunan yaşlı bireyle yüz yüze görüşme sıklığı, yaşlılara hizmet veren bir kuruluşta gönüllü çalışma, gelecekte yaşlılara hizmet veren bir kuruluşta çalışma isteği, eğitim durumu, çalışılan sosyal hizmet alanına, mesleğe göre, kuruluşta çalışma süresi, sosyal hizmet alanında çalışmaya devam etme isteği ve sosyal hizmet alanı içinde kendini başarılı hissetmeye göre farklılık gösterdiği saptanmıştır. Literatürde yer alan bulgu ve bilgiler ışığında tartışma oluşturularak sonuç ve önerilere yer verilmiştir.

Aging is an inevitable process where mental and social losses occur. Such factors as medical and technological developments, increase in life standards and life expectancy, decrease in birth rate entailed a rapid growth in the elderly population, bringing the elderly care into prominence. It has been known that the attitudes towards the elderly of the professionals working in this field and their geriatric competencies directly effect the quality of the elderly care services. Although the professionals are educated, they are influenced by the socio-cultural features of their society; thus developing stereotyped judgments and attitudes. Moreover, geriatric competency levels constitute the foundation of the effective solutions they come up in their professional lives. Therefore, the identification of their attitudes towards the elderly and their geriatric competency level bears importance. The purpose of this study is to identify the attitudes towards the elderly of the professionals within the Ministry of Family and Social Policies and their competencies in the field of geriatric social work. The data were collected through questionnaires during face to face interviews with 268 participants. Demographic Information Form and Scales of Attitudes towards the Elderly and Geriatric Social Work Competencies, developed by Kogan, were applied for data collection. The study has descriptive and cross-sectional qualifications. The results were evaluated via the statistics program SPSS 16. T-test and Variations Analysis (Anova) were used to determine the relation and any possible sound difference between variations. It has been established that the competencies of the social service professionals within the institutions of the Ministry of Family and Social Policies vary by gender, reading about aging, following the news about aging, volunteering and will to work in an institution serving the elderly, having education about aging, profession, and will to continue to work in the field of social work. It has been found that the attitudes of social work professionals vary by the frequency of face to face dialogs with the elderly within the family members, volunteering and will to work in an institution serving the elderly, educational background, the field of social work, profession, professional service in an institution, will to continue to work in the field of social work and feeling successful in this field. Conclusions and recommendations were put forth by compiling discussion in the light of findings and information in the literature.