Ebu'l-Muîn En-Nesefî'nin Tebsıratü'l-Edille adlı eserinde Mu'tezile'ye yönelttiği eleştiriler (Allah'ın sıfatlarının ispatı Örneği)

Abstract

Allah'ın sıfatlarının mahiyeti, İslâm tarihinin henüz ilk yüzyılında tartışma konusu yapılmaya başlanmıştır. Allah'ın sıfatlarının tartışma zeminine çekilmesi, yöneticilerin adil olmayan icraatlarından duyulan hoşnutsuzlukların itikat zemininde anlamlandırılmaya ve çözülmeye çalışılması neticesinde gerçekleşmiştir.Mu'tezile Allah'ın sıfatlarının, O'nun zatından bağımsız birer varlık olmalarını, O'nun ulûhiyetine halel geleceğinden sakınmak maksadıyla, aslî ilkelerinden biri olan tevhîd ilkesi kapsamında reddetmektedir. Ehl-i Sünnet ise hem naklî hem de aklî gerekçeler ileri sürerek, bir takım sıfatların Allah'ın zatına bağlı olarak mevcut olduklarını savunmaktadır.Biz bu çalışmamızda iki Ehl-i Sünnet mezhebinden biri olan Mâtürîdîliğin, mezhebin müessisi olan Ebû Mansûr el-Mâtürîdî'den sonraki en önemli ismi olarak kabul edilen Ebu'l-Muîn en-Nesefî'nin mühim eseri Tebsıratü'l-Edille fî Usûli'd-Dîn isimli eserindeki Mu'tezilî görüşleri ne şekilde ve hangi yolla eleştirdiğini Allah'ın Sıfatlarının İspatı başlığı altında ve bu konuda ortaya görüşlerini hangi delillerle savunduğunu belirlemeye çalıştık.Anahtar Kelimeler: Allah'ın Sıfatları, Ebu'l-Muîn en-Nesefî, Mu'tezile, Tebsıratü'l-Edille.

The nature of the attributes of Allah has started to be discussed in the first century of Islamic history. Pulling of Allah's attributes to the ground of discussion, was realized as a result of trying to understand and solve the discontents caused by the unfair actions of the rulers on the basis of belief.Mu'tazila rejects the attributes of Allah to be entities that independent of him within the scope of the principle of tawhid, which is one of its foundemental principles, in order to avoid harming divinity of Allah. Ahl as-Sunnah, on the other hand, claims that some attributes exist depending on the essence of Allah, by putting forward both transferral and rational reasons.In this work, we tried to determine how and in what way Abu'l-Muîn al-Nasafî the most important name after Abû Mansur al-Mâturîdî constituent of Mâturîdî doctrine which is one of the two Ahl as-Sunnah doctrines, criticized the Mu'tazilite views in his important work Tabsirat Al-Adilla fî Usûl al-Din under the title of Proving of The Attributes of Allah.Keywords: Attributes of Allah, Abu'l-Muîn Al-Nasafî, Mu'tazila, Tabsirat Al-Adilla.