Bazı pistacia türlerinin yaprak yapılarının ve stoma özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Şanlıurfa ilinde aynı bahçede yetiştirilmekte olan 6 farklı Pistacia türüne ait bitkilerin iki farlı yöneyinde yer alan yaprakların morfolojileri ve stoma özellikleri incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; yaprak alt yüzeyinde birim alanda en yüksek stoma sayısı Pistacia palaestina türünün erkek ağaçlarının kuzey yöneyinden alınan yaprak örneklerinde (350,3 adet/mm2) belirlenmiştir. Yöney ve ağaç cinsiyeti değerlendirme dışında tutulduğunda birim yaprak yüzey alanında (alt yüzey) en yüksek stoma sayısı (348,6 adet/mm2) Pistacia mutica türünde saptanmıştır. İncelenen türler arasında sadece Pistacia vera L.'nın yaprak üst yüzeyinde (87,8 adet/mm2) stoma saptanmıştır. Birim yaprak yüzey alanındaki stoma sayısı ile (yaprak alt yüzeyi) stoma boyutları arasında negatif bir ilişki saptanmıştır. Yapak morfolojileri bakımından türler arasında farklılık saptanmış olup en uzun-geniş yapraklar Pistacia vera L. türünde en kısa-dar yapraklar ise Pistacia mutica türünde gözlemlenmiştir. Yaprakta bulunan toplam stoma sayısı bakımından en yüksek stoma sayısına sahip tür Pistacia vera L (3361426,8 adet), en düşük stoma sayısına sahip tür ise Pistacia mutica (1037493,5 adet) olarak tespit edilmiştir.

In this study, the morphology and stoma characteristics of the leaves which taken on the two directions of plants, which belonging to 6 different Pistacia species grown in the same garden in Şanlıurfa province were examined. According to findings; the highest number of stomata in the unit area on the lower surface of the leaf was determined in leaf samples (350.3 pcs / mm2) taken from the north side of male trees of Pistacia palaestina. When the direction and tree gender were excluded from evaluation, the highest number of stomas (348.6 pcs / mm2) in the unit leaf surface area (lower surface) was detected in Pistacia mutica species. Among the species examined, only stoma was found on the leaf surface (87.8 / mm2) of Pistacia vera L. There was a negative correlation between the number of stomas in the leaf surface area (leaf bottom surface) and the size of the stoma. There was a difference between the species in terms of the leaf morphology. The longest-wide leaves were observed in Pistacia vera L. and the shortest-narrow leaves in Pistacia mutica species. Pistacia vera L (3361426, 8) with the highest number of stomata in the total number of stomata in the leaf and Pistacia mutica (1037493.5) with the lowest number of stomata were detected.