Başkurt şairi Reşit Nigmeti'nin şiirleri üzerine dil incelemesi (Giriş-metin-dizin)

Abstract

Çağdaş Türk lehçeleri içerisinde Kıpçak tipindeki yazı dillerinden biri olanBaşkurtça, kendine has ses değişmeleriyle, ileri derecedeki dudak uyumuyla Türklehçeleri arasında dikkat çekici bir konumda bulunmaktadır. Biz de çalışmamızı,Başkurtçayı eserlerinde çok başarılı bir şekilde kullanan Başkurdistan'ın halk şairi ReşitNigmeti'nin 2009 yılında yayımlanan Davıldar Tıvźırġan Ġümĕr (FırtınalarınDoğurduğu Hayat) isimli şiir kitabı üzerine yaptık. Çalışmamız `Giriş`, `Dil İncelemesi`,`Metin`, `Dizin`, `Sonuç ve Kaynakça` olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır.`Giriş` bölümünde ilk olarak Reşit Nigmeti'nin hayatı, sanat, eserleri, metnin dilözellikleri ve trankripsiyon esasları hakkında bilgiler verildikten sonra, `Dil İncelemesi`bölümünde ise kısa bir Başkurtça grameri oluşturulmaya çalışılmıştır. `Metin`bölümünde transkripsiyonlu metin ve Türkiye Türkçesine aktarılmış şekli yer almaktadır.`Dizin` bölümü ise sözlerin çekim şekillerini gösterir tarzda hazırlanmıştır. `Sonuç veKaynakça` bölümünde ise tüm bu çalışmalar neticesinde ulaştığımız bilgiler maddelerhâlinde ortaya konmuştur.

Bashkir, which is one of the Kipchak type written languages among contemporaryTurkish dialects, has a remarkable position among Turkish dialects with its unique soundchanges and advanced labial harmony. We also did our work on the poetry book calledDavıldar Tıvźırġan Ġümĕr (Life Born by Storms), published in 2009 by Bashkortostan'sfolk poet Reşit Nigmeti, who used the Bashkir language very successfully in his works.Our study consists of five chapters: `Introduction`, `Language Analysis`, `Text`,`Index`, `Conclusion and Resources`. After the giving ınformation about Reşit Nigmeti'slife, literary personality, works, language features and principles of transcription in the`Introduction` chapter, in the `Language Analysis` section, a short Baskir grammar hasbeen tried to be created. In the `Text` section, there is the transcribed text and itstranslated form into Turkish. The `Index` section is prepared in a way indicatesconjugation modes of words. In the `Conclusion and Resources` section, thedeterminations that were reached as a result of all studies were stipulated.