Çokkültürlü eğitim uygulamalarıyla desteklenen yabancı dil öğretim programının öğrencilerin farklılıklara saygı, eleştirel düşünme becerisi ve demokrasi anlayışları üzerine etkisi

Abstract

Gittikçe küreselleşen dünyamızda farklı kültürlerin birbirleriyle huzur ve barış içerisinde yaşamasına, kültürel ve bireysel farklılıkların toplumda kabul edilerek bu konuda gerekli düzenlemelerin yapılmasına olan ihtiyaç artmaktadır. Bu ihtiyaca yönelik olarak tartışılan çokkültürlü eğitim birçok toplumda kabul görmeye ve çeşitli öğretim ortamlarında uygulanmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmanın amacı yabancı dil öğretim programının çokkültürlü eğitim uygulamalarıyla desteklenmesinin üniversite hazırlık sınıfı öğrencileri üzerindeki etkilerini farklılıklara saygı, eleştirel düşünme becerisi ve demokrasi anlayışları açısından belirleyerek hazırlık sınıfında çokkültürlü bir eğitim gerçekleştirilmesine ilişkin öneriler geliştirmektir. Bu doğrultuda öğrencilerin henüz üniversiteye başladıkları ilk yılda farklılıklara ilişkin bakış açılarını olumlu yönde geliştirerek, farklılıkların bir sorun olarak değil, bir renk olarak algılanabilmesine, birbirlerinden çok farklı bölge ve sosyal yapıdan gelerek üniversite yapısını oluşturan bireylerin birlikte uyum içerisinde öğrenim görmesine yardımcı olunması beklenilmektedir. Karma yöntem deneysel desen kullanılarak tasarlanan bu çalışmada deneysel bir uygulama hazırlanmış ve hazırlık sınıfında yabancı dil eğitimi almakta olan öğrencilere uygulanmıştır. Deneysel uygulamada çokkültürlü eğitimin öğrenme ortamına dâhil edilmesine imkan sağlayan İçerik Entegrasyonu Modeli benimsenerek İngilizce dersi öğretim programı çokkültürlü eğitim uygulamalarıyla desteklenmiştir. Çalışmada uygulama öncesinde, esnasında ve sonrasında nicel ve nitel veriler toplanarak bu uygulamanın etkililiği anlaşılmaya çalışılmıştır. Nicel veriler Farklılıklara Saygı Ölçeği, Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği ve Demokrasi Anlayışı Ölçeği; nitel veriler ise odak grup görüşme formu, araştırmacı günlüğü ve öğrenci ürünleri aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışmada 24 deney ve 26 kontrol grubunda olmak üzere toplam 50 öğrenci yer almıştır. Nicel veriler betimsel istatistik ve karışık desen ANOVA testleri ile nitel veriler ise içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Deney ve kontrol gruplarından elde edilen nicel verilerin analizi sonucunda, grupların ön ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmesine karşın deney grubu öğrencilerinden elde edilen nitel veriler öğrencilerin çokkültürlü eğitim uygulamaları aracılığıyla çeşitli yönlerden gelişim gösterdiğini ve uygulamanın öğrencilere olumlu yönde etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu katkıların özellikle kültürlerarası beceri gelişimi, iletişim, kişisel farkındalığın artması, önyargıların yıkılması gibi alanlarda olduğu görülmektedir. Nitel veriler aynı zamanda çokkültürlü eğitim ile ilgili temalar kapsamında ele alınan içerik ve materyalin günlük hayatla ilişkilendirebilme, öğrenme sürecinde motivasyonu artırma ve sınıf iklimini olumlu yönde değiştirme gibi açılardan öğrenciler tarafından uygun bulunduğunu göstermektedir. Eleştirel düşünme ve demokrasi açısından nitel bulgular değerlendirildiğinde ise özgür paylaşım ortamı ve fikir üretme imkânı sağlama, demokratik değerlerle ilgili kişisel farkındalığın yükselmesi, hak arama gibi çeşitli yönlerden katkılar olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda yabancı dil eğitimini çokkültürlü eğitim uygulamalarıyla desteklemenin önemli olduğu anlaşılmakta, bu tür uygulamaların öğrenme ortamlarının tamamına ve uzun zamana yayıldığında daha olumlu etkilere yol açacağı düşünülmektedir.

In the globalizing world, the need for different cultures to live in peace and harmony with each other, to accept cultural and individual differences in society, and to make necessary arrangements in this regard, is increasing. Many societies try to accept multicultural education, which is discussed to meet this need and apply it in various teaching environments. By determining the effects of supporting the foreign language program with multicultural education practices on university preparatory class students in terms of respect for differences, critical thinking skills and democracy perception, this study aims at developing suggestions to realize a multicultural education in the preparatory class. In this direction, it is aimed to help university students from different cultural backgrounds to live in harmony with each other by improving their perspectives in a positive way. In this study, which was designed using a mixed-method experimental design, an experimental study was prepared and applied to students studying a foreign language in the preparatory class. In experimental practice, the English course's own curriculum was supported by multicultural education practices by adopting the Content Integration Model, which allows the inclusion of multicultural education in the learning environment. In the study, quantitative and qualitative data were collected before, during and after the application to see its effectiveness. For the quantitative data, the Respect for Differences Scale, Critical Thinking Tendency Scale and Perceptions of Democracy Scale were used; qualitative data were obtained through focus group interview form, researcher's diary and student products. A total of 50 students, 24 in the experimental group and 26 in the control group, took part in the study. Quantitative data were analyzed using descriptive statistics and mixed-design ANOVA tests, and qualitative data were analyzed using content analysis.As a result of the analysis of the quantitative data obtained from the experimental and control groups, it was observed that there was no significant difference between the pre-and post-test scores of the groups, but the qualitative data obtained from the students in the experimental group revealed that the students developed in various aspects through multicultural education practices and that the application had positive effects on the students. It is seen that these contributions are especially in areas such as intercultural skill development, communication, increasing personal awareness, and breaking down prejudices. Qualitative data also show that the content and material discussed within the scope of the themes related to multicultural education are found appropriate by the students in terms of associating them with daily life, increasing motivation in the learning process and positively changing the classroom climate. When the qualitative findings are evaluated in terms of critical thinking and democracy, it has been revealed that there are contributions from various aspects such as providing a free sharing environment and the opportunity to generate ideas, raising personal awareness about democratic values, and seeking rights. In line with these results, it is understood that it is important to integrate multicultural education practices into foreign language education, and it is thought that such practices will lead to more positive effects when extended to all learning environments and for a longer time.