Apollonik-Dionyzyak dünya algısı: Kadına yönelik şiddetin toplumsal cinsiyet boyutu

Abstract

Şu anda eril liberal rekabetçi ekonominin çözüldüğü ve cinsel tabuların gevşediği post-modern dönemde yaşıyor olsak da, dünyanın her yerinde kadınlar hala, beden/zihin ayrımı gözetilerek oluşturulan cinsiyet/ toplumsal cinsiyet ikiliği ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği kaynaklı şiddetin çeşitli şekillerini yaşamaktadır. Son yıllarda dünyada toplumsal cinsiyet eşitsizliği kaynaklı şiddete karşı bilinç artmış gibi görünse de, kadına yönelik şiddet hala devam etmektedir ve maalesef niyetlerini açıkça göstermeseler de, kitle iletişim araçları gibi kurumların toplumsal cinsiyet eşitsizliğine ve dolayısıyla ciddi bir halk sağlığı sorunu ve insan hakları ihlali olan kadına yönelik şiddete katkı sağladığı çok iyi bilinmektedir. Bu nedenle bu tez çalışmasında sadece kadınların değil, erkeklerin de ataerkil ideoloji karşıtı bir feminist farkındalık geliştirmeleri gerektiği vurgulanmıştır.Bu bağlamda, `Apollonik- Dionyzyak Dünya Algısı: Kadına Yönelik Şiddetin Toplumsal Cinsiyet Boyutu` başlıklı tezde kadına yönelik şiddetin ataerkil ideoloji kaynaklı olduğunun ispatı hedeflenmiştir. Bu amaçla tezin araştırma bölümünde hem erkek hem de kadınların toplumsal cinsiyet rolleri tutumları ve şiddet eğilimleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun için İzmir ilindeki iki özel dal hastanesi çalışanı toplam 150 kadın ve erkek araştırma örneklemi olarak belirlenmiş ve şiddet eğilimleri ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumları cinsiyet, yaş, aylık gelir, doğum yeri, partnerin eğitim düzeyi, partnerin işi, aile içi şiddete maruz kalma durumu, çocuk sayısı ve kardeş sayısı gibi çeşitli değişkenler açısından ele alınmıştır. Ayrıca katılımcılardan toplumsal cinsiyet rolleri tutumunu ve şiddet eğilimini ölçmede en güvenilir iki ölçek olan `Şiddet Eğilim Ölçeği`ni ve `Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği`ni doldurmaları istenmiştir. Sonuçların analizi yapılmış ve 'geleneksel cinsiyet rolleri tutumunun çoğunlukla kadına yönelik şiddete neden olduğu tespit edilmiştir.

Even if we are living now in the post-modern era in which the masculine liberal competitive economy has been dissolved and sexual taboos have been relaxed, women all around the world still experince various forms of violence caused by the sex/gender duality and gender inequality created by considering the body/mind seperation. Although it seems that global awareness has increased to the issue of gender-based violence, violence against women is still ongoing and unfortunately, despite they do not show their intentions obviously, it is very well known that the institutions such as the ones in mass media contribute the gender inequality and hence the violence against women which is a serious public health problem and a violation of human rights. This is why, in this dissertation, it has been emphasized that not only women but also men should yield feminist awareness that goes against patriarchal ideology. In this context, in this thesis titled `The Apollonic- Dionysiac Perception of the World: An Evaluation of Violence Against Women from the Gender Aspect`, it has been aimed to prove that violence against women is caused by patriarchal ideology. For this purpose, the attitudes towards gender roles and violence tendencies of both men and women have been tried to be identified in the research part of the dissertation. Thus, a total of 150 women and men working in two private branch hospitals in İzmir province has been designated as the research sample and their violence tendencies and the attitudes towards gender roles have been discussed in terms of variables such as sex, age, monthly income, the place of birth, partner's educational level, partner's occupation, exposure to domestic violance, number of children and number of siblings. Besides, they have been asked to fill `Violence Tendency Scale` and `Gender Roles Attitudes Scale`, which two are the most reliable measures of gender role attitudes and violence tendencies. The results have been analyzed and it has been found that 'the traditional gender- role attitudes mostly causes to violence against women'.