Kapitalist ekonomi mefhumunun Marksist bir bakış açısından yeniden inşası

Abstract

Bu doktora tezi, Marksist eleştiriyi ve yeni metafiziğin ontoloji kavrayışını sentezleyerek yeni bir kapitalist ekonomi mefhumu inşa etmeyi amaçlamaktadır. Bu açıdan Karl Marx'ın ve diğer Marksistlerin eserlerini yakından okuyarak Marksist eleştirinin temellerini formüle ederken bu temelleri yeniden düşünmek üzere yeni metafiziğin gerçekçi ve insan merkezci olmayan fikirlerini tartışmaya dâhil etmektedir. Böyle bir çabanın en yakın hedefi, 21. yüzyılın ilk çeyreğine damgasını vuran ekolojik krizin ardında yatan mekanizmaları anlamaktır. Bunun için artık insan merkezci ve hümanist felsefe ve metodolojilerin devreden çıkarılması gerekli görünmektedir. Zira hiçbir ekolojik süreç, insan olmayan canlı ve cansızları, onların iş başındaki kudretlerini ve ekosistemlerin üretiminde aldıkları rolü dikkate almaksızın kavranamaz. Bu bakımdan bu çalışma, beşerî bilimlerde giderek daha etkili olan insan sonrası girişimlerin bir parçasıdır. Eş deyişle bu tezin amacı, ontolojik olarak gerçekçi ve insan sonrası bir Marksizm tesis etmektir. Buradan hareket eden tezin temel iddiası ise ekonominin insanlar arası bir ilişki değil ekosistem üretimi tarzını belirleyen bütün bir koşullar, yani kurallar ve varsayımlar kümesi olduğudur. Bu koşullar, insan türü ile diğer ekosistem parçaları arasındaki ittifak ve ihtilaf ilişkilerini belirler. Bu iddia, insan ve insan olmayanların ilişkilerine indirgenemeyen boyutlarına dair bir anlayış ve dolayısıyla onların sermayeye dirençlerinden başlayarak inşa edilen bir mücadele kavrayışıyla birleştirilmiştir. Böylece ekolojik krizin nedenlerine bir yanıt aranmış, ayrıca kapitalizmin sonunun tahayyülü için temel unsurlar ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

This dissertation aims to construct a new conception of capitalist economy by synthesising Marxist critique and the ontological conception of new metaphysics. In this respect, it formulates the foundations of Marxist critique by closely reading the works of Karl Marx and other Marxists, while bringing the realist and non-anthropocentric ideas of the new metaphysics into the discussion in order to rethink these foundations. The immediate goal of such an endeavour is to understand the mechanisms behind the ecological crisis that marked the first quarter of the 21st century. For this purpose, it is now necessary to discard anthropocentric and humanist philosophies and methodologies. For no ecological process can be comprehended without taking into account nonhuman living and non-living things, their power at work and their role in the production of ecosystems. In this respect, this study is part of an increasingly influential posthuman endeavour in the humanities. In other words, the aim of this thesis is to establish an ontologically realistic and posthuman Marxism. The main claim of the thesis is that economy is not a relationship between humans, but a whole set of conditions, i.e. rules and assumptions that determine the mode of ecosystem production. These conditions determine the relations of alliance and conflict between the human species and other ecosystem parts. This claim is combined with an understanding of the dimensions of humans and nonhumans irreducible to their relations, and thus a conception of struggle constructed starting from their resistance to capital. In this way, an answer to the causes of the ecological crisis was sought, and the basic elements for the imagination of the end of capitalism were tried to be put forward.