Fotoperyot, eksplant büyüklüğü ve bitki büyüme düzenleyicilerin kardelende in vitro soğancık oluşumuna etkisi

Abstract

Geofit olarak adlandırılan soğanlı ve yumrulu bitkilerin hızlı, kolay ve seri üretiminde bitki doku kültürü teknikleri çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu araştırma, fotoperyot (16/8 saat aydınlık/karanlık ve 24 saat karanlık), eksplant büyüklüğü ve bitki büyüme düzenleyicilerin kardelen (Galanthus woronowii)'de in vitro soğancık oluşumu üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Eksplant kaynağı olarak kullanılan çift soğan pulları BAP'ın farklı dozlarda NAA, IAA ve IBA ile oluşturduğu hormon kombinasyonları ilave edilen MS ortamında kültüre alınmıştır. Bitki büyüme düzenleyicilerin soğancık sayısı, soğancık çapı, çapı 5 mm ve üzerinde olan soğancık sayısı, soğancık ağırlığı, sürgün sayısı ve sürgün uzunluğu üzerine etkileri önemli bulunurken, kök sayısı ve kök uzunluğuna etkisi önemsiz olmuştur. Karanlık uygulaması soğancık oluşumu ile sürgün ve kök gelişmesinde, aydınlık uygulamasına göre, çok önemli artışlara yol açmıştır. En yüksek soğancık sayısı (4.83) 24 saat karanlıkta tutulan ve 2 mg l-1 BAP+0.1 mg l-1 NAA ilave edilen MS ortamındaki dört parçalı eksplantlardan alınmıştır. Karanlık uygulaması çapı 5 mm ve üzerinde olan soğancık sayısında %57.33'lük bir artışa yol açmıştır. Eksplant büyüklüğü çalışmada incelenen hiçbir özellikte önemli farklılık oluşturmamıştır. Sonuç olarak, bu çalışma 24 saat karanlık uygulamasının kardelende in vitro soğancık oluşumunda çok önemli olumlu etki yaptığını ortaya koymuştur.

Plant tissue culture techniques have a widespread usage in rapid, easy and continuous propagation of bulbous and tuberous plants, called geophytes. This present study was undertaken to determine the effect of photoperiod (12/8 h light/dark and 24 h dark), explant size and plant growth regulators on in vitro bulblet formation in snowdrop (Galanthus woronowii). Bulb twin scale explants were cultured on MS medium containing different combinations of BAP with various concentrations of NAA, IAA and IBA. Effect of plant growth regulators was significant on the number of bulblets, bulblet diameter, bulblet weight, the number of shoots, and shoot length. Dark application resulted in highly significant increases in bulblet formation along with shoot and root development, as compared to light treatment. The maximum number of bulblets (4.83) was recorded from 4-piece explants treated with 2 mg l-1 BAP+0.1 mg l-1 NAA hormone combination kept in 24 h dark condition. Dark treatment resulted in an increase of %57.33 in the number of bulblets bigger than 5 mm in diameter. Explant size showed no effect on any of the attributes studied. In conclusion, this study revealed that 24 h dark treatment has a very important positive effect on in vitro bulblet formation in snowdrop.