Spor gazetelerinde derbi maçları söylemlerinin incelenmesi: Fanatik, Fotomaç, Açık Mert Korkusuz gazeteleri örneği

Abstract

Bu çalışma, günlük olarak basılan Türk spor gazetelerin (Açık Mert Korkusuz, Fanatik, Fotomaç) 2016-2017 Türkiye Süper Ligi kapsamında Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe kulüplerinin futbol takımları arasında gerçekleşen müsabakalar öncesinde, Teun van Dijk'in eleştirel söylem analizine dayanarak, kullanılan dilin kamuoyunda kutuplaşmaya yol açıp açmadığını belirleyebilmek için yapılmıştır. Çalışmada, 2016-2017 sezonu içinde, her bir müsabaka öncesi, yukarıda belirtilen üç spor gazetesinin manşeti ön plana çıkarılarak 1. Sayfa haberleri incelenmektedir. Bu hususta dikkat edilen nokta sadece yazılı metin değil, yazılı metnin ne kadar yerde verilip, hangi görsel verilerle/çizimlerle desteklendiğidir. Bir sezonu kapsayan gazete incelemelerinde 126 sayfa değerlendirmeye alınmıştır. Eleştirel söylem analizi neticesinde bazı bulgular elde edilmiştir. Bu bulgulara göre gazetelerin genelde derbi tarihleri yaklaştıkça söylemlerindeki şiddet dillerini arttırdıkları gözlemlenmiştir. Ayrıca her kulübün yöneticilerinin açıklamalarındaki şiddet dili arttıkça sayfadaki fiziksel yerlerinin daha da büyüdüğü görülmüştür. Bu araştırma ile gazetelerin birincil önceliğinin topluma haber verme amacından ziyade; haberleri derleme stratejisi olduğu sonucuna varılmıştır.

The purpose of the study was to determine whether or not the language used in the daily Turkish sports newspapers (Açık Mert Korkusuz, Fanatik, Fotomaç) cause polarisation among people before the football matches played among Beşiktaş, Galatasaray and Fenerbahçe football clubs during 2016-2017 Turkish Super League based on the critical discourse analysis of Teun van Dijk. During the study, the first pages of the aforementioned three sports newspapers were reviewed before each football match played during 2016-2017 season focusing on the headlines. Particular attention was given to not only the contents of the text parts of the news, but also how much space the texts took place on the page and which visual data/drawings supported the texts. 126 pages of newspapers were reviewed for one league season during the study. As a result of the critical discourse analysis, some findings were obtained. According to these findings, the violence in the language of the statements of newspapers was observed to increase as the derby matches got close. Furthermore, as the violence in the language of each club managers increase, the physical dimensions of the printed news on the page were observed to increase. As a result of the study, the priority of newspapers was concluded to be the strategy to compile news rather than giving people the news.