Seyahat endüstrisinde yeniliğin yayılması ve benimsenmesi sürecinde çok boyutlu bir çerçeve: Çevrimiçi B2B seyahat çözüm sistemi vaka çalışması

Abstract

Günümüz işletmelerinin hayatta kalmak, büyümek ve etkili olmak için sınırsız rekabetin, teknolojideki ilerlemelerin ve artan kaynak kıtlığının hüküm sürdüğü küresel koşullarda yenilikler yapması gerekmektedir. Yenilik üretimi kadar önemli bir konu, yeniliğin paylaşılması, yayılması ve kullanılmasıdır. Yeni ürünler geliştiren firmaların yeniliğin yayılımı sürecini iyi anlamaları önemlidir. Çünkü yayılım ve benimsenme süreci bir ürünün pazarda başarı ve başarısız olma ihtimali konusunda yol göstericidir. Bu doğrultuda bu tez çalışması, seyahat endüstrisinde bilgi işlem teknolojisi kullanılarak geliştirilen yıkıcı yeniliklerin yayılımı ve benimsenmesini etkileyen kolaylaştırıcı ve zorlaştırıcı faktörlerin tespit edilmesini amaçlamaktadır. Bu amaçla, seyahat sektöründe seyahat çözüm sistemi olarak bulut tabanlı yazılım (SaaS) formunda `çok taraflı platform (MSP)` teknolojisi geliştiren ve küresel düzeyde yayılımını sağlayan yerel bir Türk girişimci firması vaka olarak ele alınmıştır. Araştırma yöntemi olarak yeniliğin yayılımı ve benimsenmesi sürecine ilişkin deneyim ve ortaya çıkan anlamların aktarılabilmesi için nitel araştırma tasarımı seçilmiştir. Veriler yarı-yapılandırılmış görüşmelerle iki aşamada toplanmıştır. İlk aşamada, teknolojinin yayıldığı 17 ülkenin temsilcisinden, ikinci aşamada, 11 ülkenin temsilcisinden veri toplanmıştır. Ayrıca veri zenginliği sağlayabilmek için katılımcı gözlem, ön görüşme, saha notları ve doküman incelemesi gibi birden fazla veri toplama aracının kullanılmasını içeren veri çeşitlendirmesine gidilmiştir. Elde edilen bulgular seyahat endüstrisinde yıkıcı yeniliklerin yayılması ve benimsenmesinin hem firma düzeyindeki hem de bireysel düzeyindeki faktörlere bağlı olarak geliştiğini ortaya koyarak literatüre katkıda bulunmuştur.

In the contemporary world, businesses need to innovate to survive, grow and be effective in global conditions, which are dominated by limitless competition, advances in technology, and increasing resource scarcity. In this regard, innovation development is of utmost importance, but so are the diffusion, sharing, and usage of innovations. It is important for companies that develop new products to understand the diffusion process of innovation well. Because the process of diffusion and adoption guides the prospect of a product's success and failure in the market. Thus, this study aims to identify facilitating and inhibiting factors that affect the diffusion and adoption of disruptive innovations developed using information communication technology in the travel industry. For this purpose, a local Turkish entrepreneurial firm that developed a `multisided platform (MSP)` as a travel solution system based on cloud-based software as a solution (SaaS) technology is considered as a case, which has been diffused on a global scale in the travel industry. The qualitative research design was chosen as a research method to study the experiences and emerging meanings regarding the diffusion and adoption of innovation. Data were collected in two stages with semi-structured interviews. In the first stage, the data were collected from 17 country representatives, and in the second stage, the data were collected from 11 country representatives. Besides, method triangulation was applied to enhance data richness, which included the use of multiple data collection tools such as observation, preliminary interviews, field notes, and document review. The findings contribute to the literature that the diffusion and adoption of disruptive innovations in the travel industry are driven by factors at both firm and individual levels.