Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ve seçmen davranışlarına etkisi

Abstract

Hükümet sistemleri kendi içerisinde kuvvetler ayrılığı ve kuvvetler birliği sistemleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Kuvvetler birliği sistemleri içerisinde meclis hükümeti sistemi, mutlak monarşi ve diktatörlük ön plana çıkmaktadır. Kuvvetler ayrılığı sistemleri ise başkanlık sistemi, yarı başkanlık sistemi ve parlamenter sistem olarak sınıflandırılmaktadır. Türkiye'de 16 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirilen anayasa değişikliği ve 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan seçimlerle birlikte uygulanmakta olan parlamenter sistem terk edilerek, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmiştir. Hükümet sisteminin karakteristiğine uygun olarak 13 Mart 2018 tarih ve 7102 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da değişikliğe gidilerek siyasi partilerin seçimlerde ittifaklar kurabilmelerinin önü açılmıştır. Bu araştırmanın amacı Kütahya ilinden hareketle Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine yönelik seçmen algısını ortaya koymak ve siyasi partiler arası ittifaklara yönelik seçmen algısının oy verme davranışına olan etkisini belirlemektir. Bu bağlamda birinci bölümde seçmen davranışları ve bu davranışlara etki eden faktörler, ikinci bölümde hükümet sistemleri ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarında hükümet sistemlerinin tarihsel gelişimi incelenmekte son bölümde seçmenlerin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile siyasi partilerin seçimlerde ittifaklar kurabilmelerine yönelik seçmen algısını belirleyebilmek amacıyla Kütahya il merkezinde gerçekleştirilen alan araştırmasına yönelik bulgulara yer verilmektedir. Nicel araştırma yöntemlerinden biri olan anket yönteminin uygulandığı çalışmada elde edilen bulgulardan ilki, seçmenlerin yarısının 7102 sayılı kanun değişikliği hakkında bilgi sahibi olduğudur. Ayrıca seçmenlerin %44.4'ü Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Türkiye için en uygun yönetim sistemi olduğunu düşünmekteyken, seçmenlerin %39,4'ü siyasi partilerin seçimlerde ittifak yapmaları nedeni ile kendi partisinin adayını ve ittifak adayını desteklemektedir.Anahtar Kelimeler: Seçmen Davranışları, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Anayasa, Siyasi Partiler, Hükümet Sistemleri

Government systems are divided into two entities: Those that divide power among several groups, and those that unify power under one entity. Parliamentary government system, absolute monarchy and dictatorship are examples of systems united under one entity. Systems which divide power include presidential systems, semi-presidential systems and parliamentary systems. With the constitutional amendment made on 16 April 2017 and the elections held on 24 June 2018, the parliamentary system in Turkey was abandoned and the Presidential Government System was adopted. In accordance with the characteristics of the Presidential Government System, the Law on Basic Provisions of Elections and Electoral Registers (Law No. 7102) dated 13 March 2018, and the Law on Amending Certain Laws, paved the way for political parties to form alliances in elections. The aim of this research is to identify voters' opinion towards the Presidential Government System in Kütahya Province and to determine voter behavior based on voters' perceptions of the alliances between political parties. Voter behaviors and the factors affecting these behaviors will first be examined; government systems and the historical development of government systems in the Constitution of the Republic of Turkey will then be explored. A quantitative survery was used in this research, the first of the findings obtained in the study is that half of the voters have information about the law no. 7102. In addition, while 44.4% of the voters think that the Presidential Government System is the most appropriate management system for Turkey, 39.4% of the voters support their own party's candidate and alliance candidate because of the alliances of the political parties in the elections.Keywords: Voter Behaviors, Presidential Government System, Constitution, Political Parties, Government Systems