Nurhak Alevi-Bektaşi Türkmen folkloru (Derleme, inceleme metni)

Abstract

Halk bilimi dalında derleme, toplumların maddi ve manevi kültürünü, inancını,edebiyatını kayda geçirilmesinde kullanılan önemli bir tekniktir.Bu çalışmada, Nurhak Alevi-Bektaşi Türkmen halkının kültürü ve edebiyatı derlenip,incelenmiştir. Teknolojinin gelişmesi, kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması, kırsal kesimdenşehre göçün artması, sosyal ve ekonomik gelişmeler geleneksel yapının kaybolmasına sebebolmuştur. Yazılı kaynaklarda yer almayan ancak halk arasında söz yoluyla nesilden nesileaktarılan kültür ananelerinin kaybolmaması ve gelecek nesillere aktarılması için derlenerekkayda geçirilmesi ciddi anlamda önem arz etmektedir. Nurak Alevi-Bektaşi halkının kültürelmirası tamamen yok olmadan yapılan bu çalışma ile halk edebiyatı ve halk kültürününtoplanması bakımından hem de bölgedeki Alevi-Bektaşi Türkmen halkının geçmişine ışıktutması bakımından faydalıdır.Bağlam merkezli olan bu çalışma, derleme yönteminin kuralları, sınıflamaları vesınırlamalarının rehberliğinde Nurhak Alevi-Bektaşi Türkmen halkının kaynak kişileriyle yüzyüze görüşme yapılarak, gözlem ve örnek olay tekniklerinden de yararlanılarak hazırlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Alevi, Bektaşi, Türkmen, Halkbilimi, Halk Edebiyatı, Kültür.

Compilation in folklore, it is an important technique used to record the material andspiritual cultüre, belief, literature of societiesIn this study, the culture and literature of the Nurhak Alevi-Bektashi Turkmen peoplewere compiled and examined. The development of technology, the widespread use of massmedia, the increase in migration from rural areas to the cities, and social and economicdevelopments have caused the traditional structure to disappear. It is of great importance tocompile and record the cultural traditions that are not included in the written sources buttransferred from generation to generation by word of mouth. This studey, which was carriedout without completelt destroying the cultural heritage of the Nurhak Alevi-Bektashi people,is benefical in terms of collecting folk literature and folk culture and shedding light on thepast of the Alevi-Bektashi Turkmen People in the region.This context-centered study was prepared by making face-to-face interviews with theresource persons of the Nurhak Alevi Bektashi Turkmen People, using observation and casestudy techniques, under the guidance of the rules, classifications and limitations of thecompilation method.Keywods: Alevi, Bektashi, Turkmen, Folklore, Folk Literature, Culture.