Davranışsal finans kapsamında yatırımcı duyarlılığı: Borsa İstanbul'da bir çalışma

Abstract

Hisse senedinin getirisini etkileyen faktörlerin belirlenmesi her zaman merak edilen bir konu olmuş ve bu konuyu açıklamak için CAPM, Arbitraj Fiyatlama Modeli, Makroekonomik Faktör Modeli gibi birçok model oluşturulmuştur. Fakat birbirinden farklı parametreler kullanan bu modeller hisse senedi getirisini etkileyen faktörleri tam olarak açıklayamamıştır. Bu modellerin sonrasında yapılan çalışmalarda hisse senedi fiyatlarının üzerinde yatırımcı psikolojisinin rolü olabileceği düşüncesi ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada yatırımcı duyarlılığının hisse senedi getirileri üzerindeki etkisini anlamak için öncelikle belirlenen yatırımcı duyarlılığı temsilcileri ile çoklu doğrusal regresyon modeli kurulmuştur. Bu modelin sonucu açıklayıcı olmadığı için Temel Bileşenler Analizi yardımıyla `Yatırımcı Duyarlılığı Endeksi` oluşturulmuştur. Hisse senedi getirileri ile yatırımcı duyarlılığı arasındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla Granger Nedensellik Analizi uygulanmıştır. Uygulanan Granger Nedensellik Analizi sonucu, hisse senedi getirilerinden Yatırımcı Duyarlılığı Endeksine bir nedensellik ilişkisinin vardığı gözlemlenmiştir.

Determining the factors influencing stock return has always been a topic of interest, and many models, such as CAPM, Arbitrage Pricing Model, and Macroeconomic Factor Model, have been developed to address this issue. However, these models, which use different parameters from each other, could not fully explain the factors affecting stock returns. Studies conducted after these models were carried out with the thought that investor psychology may have a role in stock prices. In this study, to understand the effect of investor sentiment on stock returns, a multiple regression model was established with the investor sentiment representatives determined first. Since the result of this model is not explanatory, the `Investor Sentiment Index` was created with the help of Principal Components Analysis and explained chronologically. Granger Causality Analysis was applied to stock returns with the created Investor Sentiment Index. As a result of the Granger Causality Analysis applied, it has been observed that there is a causality relationship from stock returns to the Investor Sentiment Index.