Alternatif bir yayıncılık türü olarak kitlesel fonlamalı gazetecilik: Türkiye'deki örnekleri

Abstract

Haber üretim süreçlerinin finanse edilmesinde ve kamusal yayıncılık anlayışının yeniden tesis edilmesinde önemli bir işleve sahip olan kitlesel fonlamalı gazetecilik, sağladığı fırsatlar nedeniyle tekelleşmiş ana akım medya kuruluşlarının karşısında alternatif olarak konumlandırılmaktadır. Gazeteciler için potansiyel okuyuculara ulaşmanın en iyi yollarından biri olan kitlesel fonlamalı gazeteciliğin Türkiye'de bağımsız bir yayıncılık anlayışı yaratıp yaratmadığını ortaya çıkarmayı amaçlayan bu çalışmada, derinlemesine görüşme ve içerik analizi tekniğine başvurulmuştur. Çalışma kapsamında ilk olarak nitel veri toplama tekniklerinden derinlemesine görüşmeye başvurulmuş ve haber üretim süreçlerinde kitlelerin desteğine başvuran bağımsız gazetecilerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın derinliği ve verilerin daha kapsamlı analiz edilmesi amacıyla ikinci bir yöntem olarak içerik analizinden istifade edilmiş; bu doğrultuda gazetecilerin Twitter, YouTube ve Patreon hesapları karşılaştırmalı olarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Bağımsız gazetecilerle yapılan görüşmeler ve ilgili gazetecilerin sosyal medya hesaplarına yönelik gerçekleştirilen içerik analizinin ardından, kitlesel fonlamalı gazeteciliğin ana akım medya kuruluşları karşısında alternatif bir yayıncılık modeli oluşturduğu sonucuna varılmıştır. Fikirlerin rahatça ifade edilmesi noktasında gazetecilere editöryal bağımsızlık sağlayan kitlesel fonlamalı gazetecilik, enformasyonun geniş kitlelere ulaşmasına ve çok sesli bir habercilik anlayışının oluşmasına olanak tanımaktadır. Okuru haber üretim sürecinin bir parçası haline getiren bu gazetecilik türü aynı zamanda kaygan bir zemine sahip olması nedeniyle bağımsız gazeteciler açısından birtakım riskler barındırmaktadır. Pahalı bir iş olan haberciliğin sürekli olarak desteklenmemesi, siyasi yakınlıkların bu destekler üzerinde belirleyici olması, canlı yayınların yankı odası haline gelmesi, yetersiz abone sayısı ve kadın gazetecilerin maruz kaldığı dijital şiddet gibi nedenler okur destekli kitlesel fonlamalı gazeteciliği riskli bir çalışma alanı haline getirmektedir. Anahtar Kelimeler: Alternatif Medya, Kitlesel Fonlamalı Gazetecilik, Kamusal Yayıncılık.

Crowdfunding journalism, which has an important function in financing news production processes and restoring the understanding of public broadcasting, is positioned as an alternative to monopolized mainstream media organizations due to the its providing opportunities. This research aims to reveal whether crowdfunding journalism, which is one of the best ways for journalists to reach potential readers, creates an understanding of independent publishing in Turkey or not. In this context qualitative research methods were used in the research data were collected with in-depth interview technique and were analyzed with content analysis. In order to reveal the depth of the study and to analyze the data thoroughly, content analysis was used as a second method; in this direction, journalists' Twitter, YouTube and Patreon accounts were investigated according to comparative content analysis. After interviews with independent journalists and content analysis conducted on journalists' social media accounts, it was concluded that crowdfunding journalism creates an alternative publishing model in the face of mainstream media organizations. Crowdfunding journalism, which provides editorial independence to journalists at the point of freedem of thought, allows information to reach a wide audience and the formation of heteroglossia understanding of journalism. This type of journalism, which makes the reader a part of the news production process, also has some risks for independent journalists because it has a slippery floor. Reader-supported crowdfunding makes journalism a risky field because of some reasons such as continuous non-support of journalism is an expensive business, being decisive of political affiliation, and to become an echo chamber of live broadcasts, insufficient number of subscribers, digital violence suffered by women journalists. journalism makes a risky funding reads assisted digital workspace. Key Words: Alternative Media, Crowdfunding Journalism, Public Broadcasting.