İneklerde gebeliğin son döneminde plasentom perfüzyonu ve ekotekstür bulguları ile endokrin değişiklikler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Doppler USG plasental fonksiyon ve fetal iyilik durumunu değerlendirmek için insan tıbbında tercih edilen bir tanı tekniği haline gelmiştir. Günümüzde bu teknik rutin olarak yüksek riskli gebelikleri izlemek için kullanılmaktadır. Veteriner hekimliğinde, bugüne kadar, genital organ perfüzyon düzeyini incelemek için Doppler USG kullanan çalışmalar sınırlıdır. Sunulan çalışmada ineklerde gebeliğin son döneminde, plasentomlardaki perfüzyon ve ekotekstür değişimi ile endokrin değişiklikler arasındaki ilişkinin B-mod/Doppler USG ile belirlenmesi ve böylece gebeliğin son aşamasında gerçekleşen hormonal değişimin plasentom ve uterin arter hemodinamiği üzerindeki etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır.Çalışmanın hayvan materyalini, bir önceki sezon normal doğum yapmış, ortalama 3,8±0,34 yaşlı ve tohumlama kayıtlarına göre gebeliğinin son ayında olduğu belirlenen 12 adet sağlıklı İsviçre Esmeri inek oluşturdu. Ultrasonografik görüntüleme ve kan örneklemelerine haftada 3 kez olmak üzere hesaplanan doğum tarihinden 1 ay önce başlandı ve doğuma kadar devam edildi. Her muayeneden sonra kan P4, Etot ve kortizol seviyelerini tespit etmek amacı ile kuyruk venasından alınan kan örneklerinden serum elde edildi. Plasentom ekotekstür analizleri için her örneklemede üç plasentom için ROI değerlerinin aritmetik ortalaması alınarak KON, HOM ve OGD parametrelerinin her biri için tek bir değer elde edildi ve bu değerler istatistiki analizleri yapılmak üzere SPSS® yazılımına aktarıldı. Plasentomların perfüzyon analizinde A mix ve A red alanları, uterin arterin spektral analizlerinde ise puls oranı (PO), pulsatil indeks (PI), rezistans indeks (RI), ortalama kan akım hızı (OKAH) ve kan akım hacmini (KAH) değerleri kullanıldı. Elde edilen B-mod görüntülerin incelenmesinde ImageJ programından, Doppler görüntülerinde plasentom perfüzyon değerlerinin ve uterin artere ait hemodinamik parametrelerin hesaplanmasında PixelFlux yazılım programından (Chameleon® Software, Münster Germany) yararlanıldı. Gebeliğin son ayında plasentom ekotekstür değerlerinden kontrast (KON) ve homojenite de (HOM) açısından istatistiksel olarak bir fark görülmedi. Ancak ortalama gri değerin (OGD) doğuma yakın dönemde yükseldiği görüldü (p<0,001). Çalışma süresince plasentom perfüzyon düzeyi ve alanı önemli ölçüde değişmedi fakat doğumdan 2 gün önce azaldığı tespit edildi (p>0,05). Uterin arterlerdeki PO prepartum 25. günde 62,36 bpm'den doğum günü 81,42 bpm' a yükseldi (p<0,05). Gebe ve gebe olmayan kornuya ait uterin arterde RI çalışma süresi boyunca değişmeden kalırken, PI'de bir düşüş saptandı (p<0,05). OKAH ve KAH'da her iki uterin arterde de doğuma yakın artış belirlendi (p<0,05). P4 konsantrasyonu gebeliğin son ayında azaldı, Etot ve kortizolde ise bu dönemde artış belirlendi (p<0,05). Gebe kornuya ait uterus arterinde RI ile PI, OKAH'la negatif bir korelasyon görüldü (p<0,01). Bu çalışmadan elde edilen verilere dayanarak; ineklerde gebeliğin son döneminde plasentomlarda ekotekstürel farklılıklar gözlenmiş; plasental ve uterin arter kan akımında da belirgin değişimler olduğunu tespit edilmiştir. Özellikle doğuma yakın günlerdeki bu değişimlerin, plasental olgunlaşmayla ilişkili olabileceği düşünülmektedir.

Doppler ultrasonography has become a diagnostic technique of choice in human medicine to assess placental function and fetal well-being. Today, this technique is routinely used to monitor the high-risk pregnancies. In veterinary medicine, studies using Doppler ultrasonography to examine genital blood flow are limited to date. In the present study, it was aimed to determine the relationship between perfusion and echotexture changes in placentomes and endocrine changes in the last period of pregnancy in cows by B-mode/Doppler ultrasonography and thus to reveal the effects of hormonal changes in the last stage of pregnancy on placentomes and uterine artery hemodynamics.The animal material of the study consisted of 12 healthy Swiss Brown cows, which had normal birth in the previous season, were aged 3,8±0,34 years and determined to be in the last month of pregnancy according to artificial insemination records. Ultrasonographic imaging and blood sampling were started three times a week, one month before the calculated delivery date, and continued until delivery. After each examination, blood was taken from the tail vein of the cows to determine the blood P4, Etot and cortisol levels, and their serum was obtained. For echotexture analyses, a single value was obtained for each of the KON, HOM and OGD parameters by taking the arithmetic average of the ROI values for the three placentomes in each sample, and these values were transferred to the SPSS® software for statistical analysis. A mix and A red areas were used in the perfusion analysis of placentomes, and pulse rate (PO), pulsatile index (PI), resistance index (RI), average blood flow velocity (OKAH) and blood flow volume (KAH) values were used in the spectral analyzes of the uterine artery. The ImageJ program was used to analyze the B-mode images, and the PixelFlux software program (Chameleon® Software, Münster Germany) was used to calculate the placentome perfusion values and the hemodynamic parameters of the uterine artery in Doppler images. There was no statistical difference in contrast (KON) and homogeneity (HOM) echotexture values in the last month of pregnancy, but it was determined that the mean gray value (OGD) increased significantly (p<0.001) close to the birth. During the study, placentome perfusion and area did not change significantly, but a remarkable decrease was detected two days before delivery (p>0.05). PO in the uterine arteries increased from 62.36 bpm on the 25th day prepartum to 81.42 bpm on the day of birth (p<0.05). In the uterine artery of pregnant and non-pregnant horn, RI remained unchanged throughout the study period, while a decrease in PI was found (p<0.05). Both OKAH and KAH increased towards delivery in both uterine arteries (p<0.05). P4 concentration decreased in the last month of pregnancy, while an increase was detected in Etot and cortisol in this period (p<0.05). RI and PI in the uterine artery of the pregnant horn were negatively correlated with OKAH (p<0.01).Based on the data obtained from this study, echotextural differences were observed in placentomes in the last period of pregnancy in cows; significant changes were also observed in placental and uterine arterial blood flow. It is thought that these changes observed mainly in the days close to birth may be related to placental maturation.