Kriptojenik sirozlu hastalarda klinik ve etiyolojik faktörlerin retrospektif araştırılması

Abstract

AMAÇ: Kriptojenik sirozla takip edilen hastaların etiyolojik olarak incelenmesi amaçlandı.YÖNTEM: 2010-2018 yılları arasında İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Hepatoloji polikliniğine başvuran 2400 siroz hastası arasından takip edilen 324 etiyolojisi bulunamayan (kriptojenik siroz) hastaların nakil sonrası patoloji sonuçları incelendi. Aynı zamanda tüm hastalardaki fibrozis derecesini saptamak için nakil öncesi Fibrozis-4 (FIB-4) ve AST to Platelet Ratio İndex (APRI) skoru hesaplandı. Patolojisi Non Alkolik Steatohepatit NASH çıkan hastaların vücut kitle indeksi (BMI) ve diyabet varlığı araştırılıp non alkolik yağlı karaciğer (NAFLD) skoru hesaplandı. Sirozlu tüm hastaların görüntüleme, laboratuar testi ve patoloji sonucu ile hepatoselüler karsinom (HCC)'ye dönüşenleri incelendi. Aynı zamanda görüntüleme yöntemleriyle asit varlığı incelendi. Hastaların nakil öncesi Child-Pugh (CHILD) ve Model for End-Stage Liver Disease (MELD) skorları hesaplandı. Hastaların kan grupları arasında karşılaştırılma yapıldı.BULGULAR: Hastaların patolojik incelemesinde veno-okluziv hastalıkla uyumlu hasta sayısı 22 (% 6,8), hepatosteatoz (NASH, NAFLD) 80 (%24,7), hepatosellüler karsinom 25 (% 7,7), alfa-1 antitripsin eksikliği olan hasta sayısı 1 (% 0,3), hemokromatozis 4 (% 1,2), HBV hepatiti 7 (% 2,1), hemofagositik sendrom 2 (% 0,6), biliyer patolojiye bağlı siroz (PSK, PBS gibi) 17 (% 5,2), iskemik hepatit 2 (% 0,9), otoimmün hepatit 14 (% 4,3), Wilson 10 (%3), glikojen depo hastalığı 1 (% 0,3), amiloidoz 2 (% 0,6), HCV hepatiti 2 (% 0,6) olup etiyolojisi bulunamayan hasta sayısı 135 (% 41,7) olarak saptandı. Hastaların ortalama yaşı 47,5 (±14,6) idi. 92 (% 28,5) hastada asit izlenmezken, 232 (% 71,5) hastada asit varlığı tespit edilmiştir. 57 (% 17,3) hastada HCC varlığı tespit edilirken, 267 (% 82,7) hastada HCC izlenmemiştir. NASH olan hastalarımızın 53 (% 66,15) inde Diyabetes Mellitüs (DM) veya insülin direnci izlendi. 27 (% 33,85) hastada ise DM veya insülin direnci saptanmadı. NASH tanısı alan 80 hastanın BMI incelendiğinde BMI: 25-30 arasında olanların sayısı 26 (% 32,5), BMI>30 olanların sayısı 32(% 40) olarak saptandı geri kalan 22 hastanın (% 27,5) BMI 25 in altında izlendi. Kriptojenik siroz olan hastalarda nakil öncesi ortalama CHILD skoru ortalama 12,1(±1,4) iken MELD skoru ortalama 28,5 (±5,3) olarak hesaplandı. Hastaların kan grupları incelendiğinde 0 RH+ olanların sayısı 102 (% 31,1), A Rh (+) olanların sayısı 104 (% 32), B Rh (+) olanların sayısı 50 (% 15,4), AB Rh (+) olanların sayısı 24 (% 7,4), A Rh (-) olanların sayısı 24 (% 7,4), 0 Rh (-) olanların sayısı 16 (% 4,9), AB Rh (-) olanların sayısı 2 (% 0,6), B Rh (-) olanların sayısı ise 3 (% 0,9) olarak tespit edilmiştir.SONUÇ: Kriptojenik siroz olarak takip edilen hastaların patolojik incelemeleri yapıldığında etiyolojide birçok hastalığın varlığı tespit edilmiştir. Özellikle non alkolik yağlı karaciğer hastalığı ve non alkolik steatohepatit etiyolojide önemli rol oynamaktadır. Metabolik sendromlu hastalarda gerek non invazif testlerle gerek biyopsi ile NASH/NAFLD varlığı araştırılmalıdır. Serolojisi negatif olan hastalarda patolojik olarak HBV hepatiti tespit edilmiş olup HBV DNA ve HBsAg negatif olsa dahi şüphe uyandırmalıdır. Hastaların bir kısmı görüntülemelerde izlenmemesine rağmen patolojik olarak veno okluziv hastalık ile uyumlu gelmiştir. Bu nedenle etiyolojisi aydınlatılmayan hastalarda ön planda düşünülen hastalıklardan olmalıdır. Kan gruplarının HCC ye dönüşme riskinde rol oynadığı akılda tutulmalıdır. Anahtar kelimeler: Kriptojenik siroz, karaciğer transplantasyonu, non alkolik yağlı karaciğer

OBJECTIVE: The aim of the present study is to examine the etiological origins of cryptogenic cirrhosis in patients who were followed up with the disease.METHOD: Among 2400 cirrhosis patients who applied to Inonu University Turgut Ozal Medical Center Hepatology outpatient clinic between 2010-2018, the post-transplant pathology results of 324 patients diagnosed with cryptogenic cirrhosis of unspecified etiology were examined. The FIB-4 and APRI score were calculated to determine the degree of fibrosis in all patients prior transplantation. Patients with pathological NASH were investigated for BMI and diabetes, and the NAFLD score was calculated. All patients with cirrhosis were examined for their conversion to HCC by imaging, laboratory testing and pathological examination. At the same time, the presence of ascites was examined by imaging methods. CHILD and MELD scores of patients were calculated prior transplantation. Comparison was made between the blood groups of patients.RESULTS: A pathological examination of patients, revealed that, 22 (6,8%) of the patients had results compatible with veno-occlusive disease, 80 (24,7%) had results compatible with hepatosteatosis (NASH, NAFLD), 25 (7,7%) with hepatocellular carcinoma, 1 (0,3 %) with alpha-1 antitrypsin deficiency, 4 (1,2 %) with hemochromatosis, 7 (2,1 %) with HBV hepatitis, 2 (0,6 %) with hemophagocytic syndrome, 17 (5,2 %) with biliary pathology-related cirrhosis (PSK, PBS, etc.), 2 (0,9 %) with ischemic hepatitis, 14 (4,3 %) with autoimmune hepatitis, 10 (3 %) with Wilson, 1 (0,3 %) with glycogen storage disease, 2 (0,6 %) with amyloidosis, 2 (0,6 %) with HCV hepatitis and the number of patients with undetermşnant etiology was 135 (41,7 %). The mean age of the patients was 47,5 (± 14,6). While ascites was not observed in 92 (28,5 %) patients, ascites was detected in 232 (71,5 %) patients. While HCC was detected in 57 (17,3 %) patients, HCC was not observed in 267 (82,7 %) patients. DM or insulin resistance was observed in 53 (66,15 %) of our patients with NASH. No DM or insulin resistance was detected in 27 (33,85 %) patients. When BMI of 80 patients diagnosed with NASH was examined, the number of patients with BMI between 25-30 was 26 (32,5 %), the number of those with BMI> 30 was 32 (40 %), and the remaining 22 patients (27,5 %) had BMI below 25. In patients with cryptogenic cirrhosis, the mean CHILD score before transplantation was 12,1 (± 1,4), while the MELD score was calculated as an average of 28,5 (± 5,3). When the blood groups of the patients are examined, it has been identified that the number of those with 0 RH + is 102 (31,1 %), the number of those with A Rh (+) is 104 (32 %), the number of those with B Rh (+) is 50 (15,4 %), the number of those with AB Rh (+) is 24 (7,4 %), the number of those with A Rh (-) is 24 (7,4 %), the number of those with 0 Rh (-) is 16 (4,9 %) the number of those with AB Rh (-) is 2 (0,6 %) and the number of those who are B Rh (-) is 3 (0,9 %).CONCLUSİON: When the pathological examinations of the patients who were followed up as cryptogenic cirrhosis were performed, the presence of many diseases was determined in the etiology. Especially non alcoholic fatty liver disease and non alcoholic steatohepatitis play an important role in etiology. The presence of NASH/NAFLD should be investigated in patients with metabolic syndrome either by non-invasive tests or by biopsy. The pathological detection of HBV hepatitis in patients with negative serology, should awaken suspicion even in the abscence of HBV DNA and HBsAg positivity. Some of the patients were pathologically compatible with veno occlusive disease, although they were not monitored on imaging. Therefore, in patients whose etiology is not clarified, it should be one of the diseases considered in the foreground. It should be borne in mind that blood groups play a role in the risk of converting to HCC.Key words: Cryptogenic cirrhosis, liver transplantation, non alcoholic fatty liver