Yaratıcı problem çözme teorisi ve bir örnek uygulama(trız)

Abstract

Yaratıcı Problem Çözme Teorisi, TRIZ, 1946 yılında Genrich Altshuller isimli Rus mühendis, kâşif ve bilimkurgu yazarı tarafından geliştirilmiş bir teoridir. Altshuller ve 1946 başlayan bu yolculuğuna zaman içerisinde katılan çok sayıda takipçisi ile beraber 6 400 000'in üzerinde patenti incelemiş ve güçlü problem çözme araçları olan TRIZ'i geliştirmiştir. TRIZ, günümüzde, başta teknoloji, mühendislik ve bilişim olmak TRIZ'in en çok bilinen ve kullanılan problem çözme araçları çelişkiler matrisi ve buluş prensipleridir. Bu çalışmada; problem çözme sürecinde çelişkiler matrisi ve buluş prensipleri kullanılmıştır.. Ülkemizde kullanılan ambulanslarda bulunan mevcut sedyelerin hiçbiri acil doğum vakaları için uygun değildir. Doğum vakaları için ayrı bir sedyenin ambulans içerisine yerleştirilmesi gerek ambulansın hacminin, gerekse sağlık çalışanlarının operasyonel etkinliğinin azalması gibi sorunlara neden olmaktadır. Bu sorunlar; çelişki olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada, sorun her iki tür çelişki için de çözülmüştür. Böylece; TRIZ yapısını ve yaklaşımını kullanarak, farklı şekillerde ifade edilmiş sorunlara da çözüm geliştirilebileceği görülmüştür.Her iki çözümde nihai çözüm olarak; ambulans ana sedyelerine ihtiyaç duyulduğunda monte edilebilen portatif bir eklenti geliştirilmesi sonucu çıkmıştır. Eklenti acil doğum vakalarında hastanın litotomi adı verilen pozisyonda kalmasını sağlayan portatif ayaklık eklentisidir. Eklentinin tasarımı, Sketchup 2019 Pro 3 Boyutlu Modelleme programında yapılmıştır. Eklentinin ana sedyeye takılabilmesi için ise aynı yazılım yardımıyla bağlantı aparatı tasarlanmıştır.Sonuç olarak TRIZ'ın gündelik hayatta yaşanan gerçek bir sorunun çözümünde etkili, anlamlı ve ekonomik bir çözüm sunduğu görülmüştür.

Creative Problem Solving Theory, TRIZ, was developed in 1946 by the Russian engineer, explorer and science fiction writer Genrich Altshuller. Altshuller, along with a large number of followers who started this journey in 1946, has studied over 6 400 000 patents and developed TRIZ with powerful problem solving tools. Today, TRIZ's most known and used problem-solving tools, especially in the fields of technology, engineering and IT, are the contradiction matrix and the principles of invention. In this study, contradictions matrix and invention principles were used in problem solving process. None of the stretchers available in ambulances used in our country are suitable for emergency delivery cases. Placing a separate stretcher in the ambulance for birth cases causes problems such as decreasing the volume of the ambulance and the operational efficiency of the health workers. These problems are defined as contradictions. In this study, the problem was solved for both types of contradictions. Thus; It has been seen that solutions can be developed for the problems that are expressed in different ways by using TRIZ structure and approach. Both solutions resulted from the development of a portable plug-in that can be installed when the ambulance main stretchers are needed. The add-on is a portable foot-rest that allows the patient to stay in a position called lithotomy in emergency delivery cases. The plug-in design was made in Sketchup 2019 Pro 3D Modeling program. In order to attach the extension to the main stretcher, the connection apparatus was designed with the help of the same software. As a result, it was seen that TRIZ offers an effective, meaningful and economical solution in solving a real problem in daily life.