İslam hukuku açısından yaşam üzerinde tasarruf hakkı: `Ötanazi`

Abstract

Hayat, maddi ve manevî bütün yönleriyle beraber bütünlük oluşturan insanın sahip olduğu en önemli değerdir. İslâm insan hayatına çok büyük önem vermiştir. İnsanın yaşaması ve yaşatılması İslâm dininin temel gayelerinden biri olarak benimsenmiştir Bu sebeple İslâm hukukunda canın korunması, dinin, malın, neslin ve aklın korunması gibi, İslâm dininin gerçekleştirmeyi hedeflediği diğer temel gayelerden daha önce gelmektedir. Çünkü bu hakların hepsinin temelini yaşam hakkı oluşturmakta ve diğer haklar bunun üzerine bina edilmektedir. Zira hayat hakkına sahip olamayan kişinin diğer temel hak ve hürriyetlerinden bahsetmek mümkün gözükmemektedir. İslam hukukunda insan, kendisine emanet olarak verilen hayatı muhafaza etmekle yükümlüdür. Bu sebeple kendi sağlığını tehlikeye sokacak şeylerden kaçınmalı, koruyucu tedbirler almalı ve hastalandığı zaman da tedavi olmalıdır.İslam hukukuna göre, insan hayatı kutsal ve dokunulmaz olduğu için, ötanazi intihardan farksız kabul edilmiştir. Çünkü İslâm hukuku açısından şartlar ne olursa olsun, kişinin isteyerek hayatını sonlandırması `intihar` olarak değerlendirilir. Bu bağlamda bu çalışmada günümüzde İslâm hukukunun insan hayatına verdiği değer incelenmiş ve insan yaşamı üzerinde var olan tasarruf hakkının klasik İslâm kaynaklarına göre sınırlarının çizilmesi hedeflenmiştir.Anahtar Kelimeler: Hukuk, İslam Hukuku, Etik, Kutsal, Emanet, Sağlık, Ötanazi, İntihar, Hak, Tedavi.

Life is the most important value of a person who forms integrity with all its material and spiritual aspects. Islam gave great importance to human life. The survival and survival of human beings has been adopted as one of the basic aims of the religion of Islam. Therefore, in Islamic law, the protection of life comes before other basic aims that the religion of Islam aims to achieve, such as the protection of religion, property, generation and reason. Because the basis of all these rights is the right to life and other rights are built on it. Because it does not seem possible to talk about other fundamental rights and freedoms of a person who cannot have the right to life. In Islamic law, man is obliged to preserve the life entrusted to him. For this reason, they should avoid things that will endanger their health, take protective measures and should be treated when they get sick.According to Islamic law, since human life is sacred and inviolable, euthanasia is regarded as indistinguishable from suicide. Because no matter what the conditions are in terms of Islamic law, it is considered `suicide` to end one's life willingly. In this context, in this study, the value that Islamic law gives to human life is examined and it is aimed to draw the limits of the right to disposition on human life according to the classical Islamic sources.Keywords: Law, Islamic Law, Ethics, Sacred, Entrusted, Health, Euthanasia, Suicide, Right, Treatment.