Savunma harcamalarının dış borçlanma ile ilişkisi: Türkiye analizi

Abstract

Devletin ülke içi güvenliği sağlamak ve dış ülkelerden gelebilecek saldırıları bertaraf etmek gibi önemli görevleri vardır. Devlet, bu görevleri yerine getirebilmek amacıyla savunma harcamaları yapmaktadır. Savunma harcamalarının düzeyi, çeşitli faktörlere bağlı olarak ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir.Türkiye'nin bulunduğu coğrafi konum itibariyle, bölgesel risklerin fazla olması, terörle mücadele ihtiyacı, diğer ülkelerden gelebilecek saldırı tehdidi ve benzeri sebepler sonucunda Türkiye'nin savunma harcamalarının artışı hususunda etkili olmuştur. Bu harcamaların finansmanı amacıyla, vergi gelirleri dışında dış borçlanmaya başvurmuştur. Dış borçlanma kamu harcamalarının finansmanında özellikle gelişmekte olan ülkeler için önem taşımaktadır. Savunma harcamaları Türkiye için en önemli stratejik kamu harcama türlerinden biridir.Bu çalışmanın amacı Türkiye'de savunma harcamalarıyla dış borçlanma arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Çalışmada kullanılan veriler 1970-2018 dönemi için Dünya Bankası'ndan alınarak, Toda-Yamamato nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Analizin sonucunda % 10 anlamlılık düzeyinde savunma harcamalarından dış borca doğru, tek yönlü bir nedensellik tespit edilmiştir. Bu bulgu literatürle benzerlik göstermektedir. Ayrıca, çalışmada bu ilişkiye yönelik olarak, literatürde ilk defa Perron (1989) yapısal kırılmalı birim kök testi ve Narayan ve Popp (2010) birim kök testi uygulanarak literatüre katkı sağlanmıştır.

The state has important duties such as maintaining the domestic security in the country and repelling potential attacks from foreign countries. The state makes defence expenditures to fulfil these duties. The level of defence expenditures varies from country to country based on various factors.Turkey tends to continuously increase its defense expenditures due to a number of reasons including high regional risks as a result of its geographical location, fight against terrorism, the threat of attack from other countries. In addition to tax revenues its also used external borrowing to finance these expenditures. External borrowing plays an important role in financing public expenditures, especially for developing countries. Defense spending has always been an important strategic public expenditure for Turkey.This study aims at determining the relationship between Turkey's defense expenditures and foreign borrowing. The data for this study was obtained from the World Bank between 1970 and 2018 and analyzed using the Toda-Yamamoto causality test. The test for causality confirmed a unidirectional flow from defense expenditures to foreign borrowing at the 10% level of significance. Furthermore, Perron's (1989) structural break test and Narayan-Popp (2010) unit root test were applied for the first time to this relationship and a contribution to the literature is made accordingly.