Psikolojik sözleşme ihlali algısının üretkenlik karşıtı davranışlar üzerine etkisi: Antalya ilindeki banka çalışanları örnekleminde bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Antalya ilinde istihdam edilen bankaçalışanlarının psikolojik sözleşme ihlali algıları ile üretkenlik karşıtı davranışlarıarasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda anket tekniğindenyararlanılarak 276 kişilik bir örneklem grubu ile araştırma yapılmıştır.Araştırmada kullanılan anket formunun içeriğinde iki ölçek ve örneklemindemografik özelliklerini ölçemeye yönelik sorular yer almaktadır. Araştırmadapsikolojik sözleşme ihlali algısı ile üretkenlik karşıtı davranışlar değişkenlerinin,bireylerin demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortayakoymak için t testi ve ANOVA testi yapılmıştır. Ayrıca değişkenlerin altboyutları arasındaki ilişkiyi saptamak için korelasyon analizi ve regresyonanalizi yapılmıştır.Araştırmada bireylerin psikolojik sözleşme ihlali algılarını ölçmek içinRobinson ve Morrison (2000) tarafından geliştirilen, Salha, Cinnioğlu ve Yazıt'ın(2016) Türkçeye uyarladığı 9 maddelik ölçek kullanılmıştır. Bireylerin üretkenlikkarşıtı davranış sergileme seviyelerini ölçmek için Bennett ve Robinson'un (2000)geliştirmiş olduğu, Öztürk (2015) tarafından Türkçeye çevrilen, 19 maddelikölçek kullanılmıştır. Söz konusu ölçek, bireyler arası üretkenlik karşıtıdavranışlar ve örgüte yönelik üretkenlik karşıtı davranışlar olmak üzere iki altboyuttan oluşmaktadır. Her iki ölçeğin de yapılan analizler sonucunda geçerlilikve güvenilirlik değerlerinin uygun olduğu belirlenmiştir.Araştırma sonucunda psikolojik sözleşme ihlali algısı ile üretkenlik karşıtıdavranışlar ve alt boyutları arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu bulunmuştur.Araştırma kapsamında bireyin üretkenlik karşıtı davranış sergilemesindepsikolojik sözleşme ihlali algısının anlamlı bir etkisinin olduğu bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Psikolojik sözleşme, psikolojik sözleşme ihlali,üretkenlik karşıtı davranışlar

The aim of this study is to dec the relationship between psychologicalperceptions of contract violation and anti-productivity behaviors of bankemployees employed in Antalya province. For this purpose, a survey wasconducted with a sample group of 276 people using the survey technique. Thecontent of the questionnaire used in the study includes two scales and questionsaimed at measuring the demographic characteristics of the sample. In the study,t-test and ANOVA test were performed to determine whether the variables ofpsychological contract violation perception and anti-productive behaviorsdiffered according to the demographic characteristics of the individuals. Inaddition, correlation analysis and regression analysis were performed to decipherthe relationship between the sub-dimensions of the variables.In the study, a 9-item scale developed by Robinson and Morrison (2000)and adapted to Turkish by Salha, Cinnioğlu and Yazıt (2016) was used to measureindividuals' perceptions of psychological contract violation. A 19-item scaledeveloped by Bennett and Robinson (2000) and translated into Turkish byÖztürk (2015) was used to measure the level of individuals exhibiting antiproductive behavior. The scale in question consists of two decimals: antiproductivity behaviors among individuals and anti-productivity behaviorstowards the organization. As a result of the analyses conducted on both scales, itwas determined that the validity and reliability values were appropriate. As aresult of the research, it was found that there is a positive relationship betweenthe perception of psychological contract violation and dec-productive behaviorsand their sub-dimensions. Within the scope of the research, it was found thatthere is a significant effect of psychological contract violation perception on theindividual's anti-productive behavior.Keywords: Psychological contract, psychological contract violation, antiproductivity behaviors