Sermaye Piyasası Kanunu'nda düzenlenen güveni kötüye kullanma suçu (6362 s. K. m.110/1-a)

Abstract

Sermaye Piyasası Kanunu m.110/1-a'da düzenlenen güveni kötüye kullanma suçu, Türk Ceza Kanunu m.155'te düzenlenen güveni kötüye kullanma suçunun nitelikli hali olarak ihdas edilmiştir. Bu suç ile kişiler arasındaki sözleşme ilişkisine ve sermaye piyasalarına duyulan güven, mülkiyet hakkı ve zilyetlik korunmak istenmiştir. Suçun failinin herkes olamayacağı, sadece kanunda belirlenen kimseler tarafından işlenebileceği düzenlenmiştir. Haksızlığa neden olan fiiller bakımından kanun koyucu, 765 sayılı TCK'da düzenlenen emniyeti suistimal suçuna ilişkin fiilleri kullanmayı tercih etmiştir. Yaptırım bakımından ise TCK m.155/2'de düzenlenen güveni kötüye kullanma suçunun nitelikli halinin yaptırımına atıf yapılmış ancak verilecek cezanın üç yıldan az olamayacağı belirtilmiştir. İncelemiş olduğumuz suç tipinde yaptırım konusunda atıf usulünün tercih edilmesi öte yandan da başka kanunda düzenlenen suç tipinin nitelikli hali olduğunun belirtilmesi öğreti ve uygulamada tereddütlere sebep olmuştur. Özellikle atıf yapılan maddeye ilişkin düzenlemelerin atıf yapan maddeye uygulanıp uygulanmayacağı hususunda tartışmalar bulunmaktadır. Problem arz eden bu hususların yakından incelenerek ele alınması gerekmiştir. Sermaye Piyasası Kanunu m.110/1-a'da düzenlene suçun, TCK'da ve ceza normu içeren özel kanunlarda bulunan benzer suçlarla karşılaştırılması önem arz etmektedir. Zira failin işlemiş olduğu fiilin hangi suça sebebiyet verdiğinin belirlenmesi; etkin pişmanlık, erteleme, tüzel kişilere uygulanan güvenlik tedbirleri ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumlarının uygulanabilirliği açısından ehemmiyetlidir. Anahtar Kelimeler: Güven, Sermaye Piyasası, Güveni Kötüye Kullanma, Zilyetlik.

The crime of abuse of trust regulated in article 110/1-a of the Capital Markets Code has been enacted as the qualified form of the crime of abuse of trust regulated in article 155 of the Turkish Penal Code. With this crime, it was aimed to protect the trust in the contractual relationship and capital markets, the right of property and possession. It is regulated that the perpetrator of the crime cannot be everyone, it can only be committed by the people determined by the law. In terms of acts, the legislator preferred to use the acts related to the crime of abuse of trust regulated in the Turkish Penal Code No. 765. In terms of sanction, reference is made to the sanction of the qualified form of the crime of abuse of trust, regulated in Turkish Penal Code Article 155/2, but it is stated that the penalty to be imposed cannot be less than three years. In the type of crime we have examined, the use of the citation method for sanction, on the other hand, stating that it is the qualified version of the crime type regulated in another law has caused hesitations in the doctrine and practice. In especial, there are debates about whether the regulations pertaining to the referenced article should be applied to the cited article. These issues, which pose problems, needed to be examined closely. It is important to compare the crime regulated in Article 110/1-a of the Capital Market Code with similar crimes acted in the Turkish Penal Code and special laws containing penal norms. Because it is determined that the act committed by the perpetrator gave rise to the crime; effective repentance, suspension, security measures applied to legal entities and deferment of the announcement of the verdict are important in terms of the applicability of their institutions.Keywords: Trust, Capital Market, The Crime of Abuse of Trust, Possession.