Sedanter bayanlar üzerinde 8 haftalık Tabata Protokolü'nün fiziksel ve fizyolojik etkisinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Teknolojinin, hayatımızın her alanına tesir ettiği 'dijital çağ' denilen günümüz dünyasında fiziksel aktivite yetersizliğinden kaynaklanan obezite gibi hastalıklar artmaktadır. Tüm dünya, obezite ve benzeri hastalıklarla baş edebilmek için çözümler aramaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalar incelendiğinde bu sağlık sorunlarını ortadan kaldırmak için en iyi yöntemin spor ve spora bağlı hareketli yaşam olduğu ortaya konulmaktadır. Gelişmekte olan bilimsel bakışla birlikte her gün farklı egzersiz modelleri ortaya çıkmaktadır. Tabata antrenmanı da son yıllarda Dünyada popülerlik kazanmış bir antrenman modeli olmuştur. Tabata Protokolü'nün fiziksel ve fizyolojik etkileri, katılımcılar üzerinde çalışılmış olsada konunun güncel olması daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç olduğunu düşündürmektedir. Bu bilgiler ışığında yapılan bu çalışmada; sedanter hayatın benimsenmesiyle oluşan obezite gibi sağlık sorunlarıyla mücadele edebilmek için Tabata antrenman modelinin sedanterlerde fiziksel ve fizyolojik etkilerinin incelemesi amaçlanmıştır.Yöntem: çalışmamıza Erzurum ilinde yaşayan, sedanter hayatı benimsemiş ve hiç spor yapmamış olan 25 gönüllü kadın katılmıştır. Antrenmanımız; sekiz hafta, hafta da üç gün, sekiz egzersizden oluşan ve set-tekrar sayısı 2x4 olan total 16 dakika süren Tabata Antrenmanı uygulanmıştır. Katılımcıların antrenman öncesi; kilo, yağ, vücut kitle indeksi (VKİ), kan parametreleri, antropometrik testleri, çap ölçümleri deneysel çalışmanın başında ve sonunda olmak üzere alınmış ve ön test ve son test analizleri yapılarak değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu testler içinde LDL (Düşük Yoğunluklu Lipoprotein), HDL (Yüksek Yoğunluklu Lipoprotein), HGB(Hemoglobin), GLİKOZ, KOLESTEROL gibi kan parametreleri, vücut yağ kütleleri, vücut ağırlığı, VKİ (Vücut Kitle İndeksi) değerlerinin yanı sıra 30 sn Mekik Testi, Esneklik, Sırt-Pençe Kuvveti, Dikey Sıçrama, Skinfold ölçümleri de alınarak bu değerlerin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Uygulamada tek bir örneklemin antrenman öncesi-sonrası tekrarlanan ölçümler ile örnekleme ait ilgili değişkenlerin antrenman öncesi-sonrasında birbirinden anlamlı ölçüde farklılık gösterip göstermediği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu tespit için Eşleştirilmiş Örneklem t Testi (Paired Samples t Test) kullanılmıştır. Eşleştirilmiş Örneklem t Testi'nin parametrik olmayan karşılığı Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi (Wilcoxon Signed Rank Test) kullanılmıştır.Bulgular: Yapılan analizlerin sonucuna bakılarak sekiz hafta, üç gün uygulanan YŞİA (Yüksek Şidddetli İnterval Antrenman) antrenmanın bir dalı Tabata Protokülü'ün sedanter bayanların fizyolojik ve fiziksel parametreler üzerinde anlamlı bir artışın olduğunu, kan parametreleri üzerinde HGB hariç LDL, HDL, GLİKOZ, HDLC, KOLESTEROL'de anlamlı bir artışın olduğu ortaya çıkmıştır.Sonuç: İstatistik analiz sonuçlarına göre, Tabata Protokolü'nün sedanter bayanlar üzerinde fiziksel ve fizyolojik parametrelerinde olumlu bir değişime neden olduğu ortaya çıkmıştır. Elde edilen analizlere göre, kendi vucüt ağırlığıyla yaptığı kısa süreli antrenman ile sağlıklı ve hızlı bir şekilde kilo verme, yağ oranında azalmanın mümkün olduğunu ortaya koymuştur.Anahtar Kelimeler: Sedanter, Tabata Protokolü, HIIT (High İntensty İnterval Training) antrenman, Yüksek Şiddetli İnterval Antrenman, Obezite, Kuvvet- Dayanıklılık Antrenmanı,Spor

Purpose: In today's world, called the 'digital age', where technology affects every aspect of our lives, diseases such as obesity caused by lack of physical activity are increasing. The whole world is looking for solutions to cope with obesity and similar diseases. When the scientific studies are examined, it is revealed that the best method to eliminate these health problems is sports and active life depending on sports. With the developing scientific view, different exercise models are emerging every day. Tabata training has also become a popular training model in the world in recent years. Although the physical and physiological effects of the Tabata Protocol have been studied on the participants, the fact that the subject is up to date suggests that more studies that are scientific are needed. In the light of this information, in this study; It is aimed to examine the physical and physiological effects of the Tabata training model in sedentary people to combat health problems such as obesity caused by the adoption of a sedentary life.Methodology: 25 volunteer women who live in Erzurum, have adopted a sedentary life and have never data sports participated in our study. Our training: Tabata Training, consisting of eight exercises for eight weeks, three days a week, and a total of 16 minutes with 2x4 set repeats, was applied. Before the training of the participants, weight, fat, body mass index (BMI), blood parameters, anthropometric tests, diameter measurements were taken at the beginning and end of the experimental study and evaluated by pre-test and post-test analysis. Among these tests, blood parameters such as LDL (Low Density Lipoprotein), HDL (High Density Lipoprotein), HGB (Hemoglobin), GLUCOSE, CHOLESTEROL, body fat mass, body weight, BMI (Body Mass Index) values, as well as 30 sec Shuttle Test, It is aimed to compare these values by taking Flexibility, Back-Claw Force, Vertical Jump, Skinfold measurements. In practice, it was tried to determine whether the repeated measurements of a single sample before and after the training and the relevant variables of the sample differed significantly from each other before and after the training. Paired Samples t Test (Paired Samples t Test) was used for this determination. The non-parametric equivalent of the Paired Sample t-Test was the Wilcoxon Signed Rank Test (Wilcoxon Signed Rank Test)Findings: Looking at the results of the analyzes, it was seen that Tabata Protocol, a branch of YSIA (High Intensity Interval Training) training applied for eight weeks and three days, had a significant increase on the physiological and physical parameters of sedentary women. It was revealed that there was a significant increase in LDL, HDL, GLUCOSE, HDLC, and CHOLESTEROL, except for HGB, on blood parametersConclusion: According to the results of the statistical analysis, it was revealed that the Tabata Protocol caused a positive change in the physical and physiological parameters of sedentary women. According to the analyzes obtained, it has been revealed that it is possible to lose weight in a healthy and rapid manner and to decrease the fat ratio with short-term training with her own body weightKeywords: Sedentary, Tabata Protocol, HIIT training, High Intensity Interval Training, Obesity, Strength-Endurance Training, Sport.