Hasan Sezâî Gülşenî'nin Mektûbat'ındaki İrşat Yöntemleri ve Günümüze Yansımaları

Abstract

Bu çalışmada, 17. ve 18. yüzyıllarda Edirne'de yaşamış Hasan Sezâî Gülşenî'nin derviş, dervişe, halife ve bazı devlet adamlarına yazmış olduğu mektuplardan oluşan Mektûbat eseri incelenmiştir. İrşat yöntemleri ile ilgili görüşlerine yer verilmiş ve Üsküdar Selamiali Mahallesi'nde varlığını sürdüren Gülşenî Dergâhını Yaşatma ve Güzelleştirme Derneği Başkanı Ömür Coşkundere ile mülakâtlar yapılarak günümüze yansımaları ele alınmıştır.Araştırmamızda Hasan Sezâî Gülşenî'nin hayatına, eserlerine, yaşadığı döneme, tarihsel süreçlere, tasavvuf yoluna, seyrü sülûk anlayışına, mektûbat geleneğine, Mektûbat'taki irşat usûlüne ve Mektûbat'ta dile getirilenlere, öğütlere yer verilmiştir.Günümüz şartlarında tasavvufî yaşantının mümkün olup olmadığı sorusu sorularak Üsküdar Selamiali Mahallesi'nde varlığını sürdüren Gülşenî Dergâhını Yaşatma ve Güzelleştirme Derneği'nde incelemeler yapılmıştır. Bu incelemeler ve Ömür Coşkundere ile yapılan mülâkatlar sonucunda, nefs bedenin istek ve arzularından nasıl arındırılır?, nefs bedenin şartlanmalarından nasıl arındırılır?, nefs, çevrenin şartlandırmalarından nasıl arındırılır? ve seyrü sülûk ve irşat sürecinde ruhun güçlendirilmesi için neler yapılmalı? sorularına da cevaplar aranmıştır.Anahtar kelimeler: Hasan Sezâî Gülşenî, Mektûbat, İrşat, Nefs, Tevhit, İnsan, Edirne, Üsküdar, Ömür Coşkundere.

In this study, Hasan Sezâî Gülşenî's book Letters known as Mektûbat was examined. Hasan Sezâî Gülşenî lived in Edirne in 17th and 18th centuries and wrote letters to dervish, caliph and some statesmen and these letters formed the book Mektûbat. His views on the methods of guidance were given and the reflections of his work on the present were discussed by interviewing Ömür Coşkundere, the head of the Association of Sustaining and Beautifying the Gülşenî Lodge, which continues to exist in Selamiali district in Üsküdar.In our research, Hasan Sezâî Gülşenî's life, works, the period in which he lived, historical processes, the way of mysticism, his understanding of spiritual journey, the tradition of letters, the method of guidance in the Letters (Mektûbat), and the advices expressed in the Letters are included.By asking the question of whether a mystical life is possible in today' conditions, reviews were carried out at the Association of Sustaining and Beautifying the Gülşenî Lodge, which continues its existence in Selamiali district in Üsküdar. As a result of those examinations and interviews with Ömür Coşkundere, how is the soul freed from the body's wishes and desires?How is the soul freed from the conditioning of the body? How is the soul freed from the conditioning of the environments? And, what should be done to strengthen the spirit in the process of spiritual journey and guidance? The answers to these questions were also sought.Keywords: Hasan Sezâî Gülşenî, Letters (Mektûbat), Guidance, Soul (Nefs), Tawhid, Human, Edirne, Üsküdar, Ömür Coşkundere.