Hastane yönetim sistemlerinde iş zekası uygulamalarının performansa etkisinin ölçülmesi: Bir zincir hastane uygulaması

Abstract

Hastaneler, içerisinde birçok uzmanlık alanını barındıran karmaşık yapıda organizasyonlardır. Hastanelerde bu karmaşık organizasyon yapısı içerisindeki iş süreçleri Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) olarak adlandırılan otomasyon yazılımları ile yürütmektedirler. İçerisinde birden çok yazılım ve veritabanı bulundurabilen, çok modüllü ve bütünleşik bir yapıda çalışan bu sistemlerde, karar destek amaçlı doğru veriye, zamanında ulaşabilmek önemli bir problem teşkil etmektedir. Bu problemlerin aşılmasında iş zekası çözümleri önemli rol oynamaktadır. İş zekası çözümleri, kullanıldıkları her sektörde olduğu gibi sağlık sektöründe de önemini gün geçtikçe artırmaktadır. Bu çalışma hastane yönetim sistemlerinde iş zekası uygulamalarının performansa etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Türkiye de en fazla hastane sayısına sahip ERP (Enterprise Resource Planning ) sistemiyle bağlantılı olarak iş zekası kullanan bir zincir hastane grubunda iş zekası uygulamalarının performansa etkisini ölçmek amacıyla yapılan bir araştırmadır. Anket çalışması 383 kişi üzerinde uygulanmıştır. Bu kapsamda BI (Business İntelligence) mimarisinin tüm bileşenleri ile incelenerek işletmelere sağladığı faydalar konusunda bilgiler verilmiştir. Örnek olarak geliştirilen uygulamada, hastanelerde üst yönetimin ihtiyaç duyacağı bilgilere uygun yapıda bir veri ambarı modellemesinin yapılması, analizlerin hazırlanması, sunum katmanının oluşturulması ve hazırlanan analiz ve raporların kumanda tablosu üzerinde sunumunun yapılması işlemleri gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, kurumsal iş zekası uygulamalarının performans indikatörlerine pozitif ve anlamlı etkisi olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda işletmeler operasyonel faaliyetlerini kurumsal iş zekası üzerinden gerçekleştirdiği zaman performans değerleme sürecinde daha az zaman kaybı, yüksek güvenirlilik, kaliteli ve doğru değerleme avantajları sağladığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: İş Zekası, Büyük Veri, Kurumsal Performans Yönetimi, Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri, Veri Analizi

Hospitals are complex structures that involve many fields of expertise. The business processes in such complex organizational structure are managed with automation software, called Hospital Information Management System (HIMS). Timely access to the correct data for supporting the decision is a significant trouble in these systems that involves more than one software and database and operates in a multi-module and integrated manner. BI (Business intelligence) solutions play an important role to overcome these problems. Business intelligence solutions are ever increasingly gaining popularity in health sector, as is the case with any other sector, wherein they are used.This study is conducted to evaluate effects of business intelligence applications on the performance in hospital management systems. The study aimed to measure effects of business intelligence applications on the performance in a Turkish hospital network that has the highest number of hospitals and uses business intelligence, which is linked to the ERP (Enterprise Resource Planning ) system. The questionnaire was responded by 383 people. In this context, all components of the architecture of the business intelligence are addressed and information is provided about the resultant benefits and advantages provided to the organizations. An example application is developed and the information that may be required by senior management of hospitals, such as creating a data warehouse, preparing analyzes, constituting a presentation layer and presenting analyzes and reports on the control panel.In conclusion, this study states that corporate business intelligence practices have a positive and significant effect on performance indicators. In this context, it is concluded that when companies performs their operational activities over corporate business intelligence, resultant advantages include fewer loss of time, high reliability, good quality and accurate valuation in the performance analysis process.. Keywords: Business Intelligence, Big Data, Corporate Performance Management, Hospital Information Management Systems, Data Analysis