Kayseri ve çevresinde bulunan İslami devir beyaz mermer kitabe geleneği

Abstract

Bu tez çalışması, Kayseri ve çevresinde Türk-İslam mimarisinde inşa edilen eserlerin omurgasını oluşturan kitabeler, malzeme yönünden incelenmiştir. Dayanıklılığı, zarafeti ve zengin görünümü ile soylu malzeme olarak bilinen mermer, Kayseri ve çevresi olarak sınırlandırılan Niğde, Nevşehir ve Sivas şehirlerinin yalnızca kitabelerinde tercih edilmiştir. Bu nedenle, çalışmada `Kayseri ve Çevresinde Bulunan İslami Devir Beyaz Mermer Kitabe Geleneği` konusu ele alınmıştır. Danişmendli, Selçuklu, İlhanlı, Beylikler (Eretna ve Karamanoğlu), Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde inşa edilen bu mimari eserlerin beyaz mermer kitabeleri ayrıntılı olarak değerlendirilmeye çalışılmıştır.Mimari eserlerdeki beyaz mermer kitabe geleneğinin daha önce çalışılmamış olması, bu bölgeye özgü olması ve bu detayın bilimsel olarak incelenmesi çerçevesinde yapılan çalışmayla Kayseri'de 90, Nevşehir'de 10, Niğde'de 15 ve Sivas'ta 19 yapı olmak üzere toplamda 134 yapı değerlendirilmiştir. Bu kentler içerisinde mimariye bağlı olarak incelenen beyaz mermer kitabelerden toplamda 208 adet bulunmaktadır. Kronolojik olarak incelenen beyaz mermer kitabelerin metinleri transkripsiyonu yapılmış, günümüz Türkçesi ile karşılıkları verilmiş ve bugünkü durumları değerlendirilmiştir. İncelenen beyaz mermer kitabelerin yapıları tanıtıldıktan sonra konum, yazı stili, dil, ölçü, malzeme ve teknik açıdan tanımlanarak değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kayseri ve Çevresi, Beyaz Mermer Kitabe, Gelenek

This thesis is the material on which we can base the structure built from Kayseri and the text from the Turkish-Islamic. With its durability, elegance and rich appearance, marble as a noble material was preferred in the limited inscriptions of the cities of Niğde, Nevşehir and Sivas, which were limited to Kayseri and its surroundings. In this development, the subject of `Islamic Period White Marble Inscription Tradition Found in Kayseri and Its Surroundings` was discussed. This architectural structure, which was built by Danishmendli, Seljuk, İlhanlı, Principalities (Eretna and Karaoğluoğlu), Ottoman and Republic buildings, is based on the evaluation of white marbles as projects.The fact that the white marble inscription in the architectural works has not been recorded before, that it should be of this type and that this detail should be done by being in himself, has been evaluated as 90 buildings in Kayseri, 10 in Nevşehir, 15 in Niğde, 19 in Sivas and a total of 134 buildings. . There are a total of 208 of the white marble inscriptions examined depending on the architecture in these cities.The texts of the white marble inscriptions, which were examined chronologically, were transcribed, filled with future Turkish and evaluated as evaluated. The detailed aftermath of the examined white marble inscriptions has been evaluated by detailing the writing style, size, material and technique.Key Words; Kayseri and its Surrandings, White Marble İnscription, Tradition