Bilişsel ve duygusal eğilimlerin finansal karar verme süreçlerine etkisinin davranışsal finans açısından değerlendirilmesi: Sağlık profesyonelleri üzerine bir uygulama

Abstract

Bu araştırmanın amacı sağlık profesyonellerinin finansal karar verme sürecinde bilişsel duygusal eğilimlerin etkilerinin ortaya çıkarılmasıdır. Bu araştırmada sağlık profesyonellerinin seçilmesinin birkaç amacı bulunmaktadır. Sağlık sektörü büyük bir hizmet sektörü olup birçok farklı branştan ve sosyo-ekonomik düzeyden profesyonel bu sektörde hizmet vermektedir. Sağlık sektöründe çalışan kişilerin çalışma ortamları genellikle yoğun ve yorucu olup, bu ortamın bedensel ve duygusal strese neden olma olasılığı yüksektir. Dolayısıyla sağlık profesyonellerinin finansal kararları davranışsal finans açısından önem arz etmektedir. Bu nedenle sağlık profesyonellerinin finansal karar verme süreçlerinin diğer sektör çalışanlarına göre nasıl bir farklılık gösterdiğinin ortaya çıkarılması önem taşımaktadır. Davranışsal finans alanında farklı birçok sektör çalışanı ile ilgili araştırma yapılmıştır. Sağlık prosfesyonellerinin finansal kararları ve bu kararları etkileyen eğilimler hakkında çok fazla araştırma bulunmamaktadır. Bu nedenle araştırmanın bu konudaki boşluğu doldurması umulmaktadır. Araştırmanın örneklemini Elazığ Fırat Üniversitesi Hastanesinde çalışan 668 sağlık profesyoneli oluşturmaktadır. Bu araştırma ile 4 bilişsel ve duygusal eğilimin (aşırı güven, kayıptan/pişmanlıktan kaçınma, sürü davranışı ve aşinalık eğilimi) sağlık profesyonellerinin finansal karar verme süreçlerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anket yöntemi ile toplanan veriler SPSS 25 paket programı ile Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve t testi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizlerin sonucunda sağlık profesyonellerinin finansal karar verme süreçlerinde bilişsel ve duygusal eğilimlerden; aşırı güven, kayıptan/pişmanlıktan kaçınma, sürü davranışı ve aşinalık eğiliminden etkilendikleri sonucuna ulaşılmıştır.

The goal of this study is to find out the effects of cognitive emotional biases on the financial decision-making process by the health professionals. There are a few reasons why the health professionals were chosen in this study. The health sector is a large service sector, and professionals from many different branches and socio-economic levels provide services in this sector. The working environments of people working in the health sector are generally intense and tiring, and this environment is likely to cause physical and emotional stress. Therefore, the financial decisions made by health professionals are important in terms of behavioral finance. For this reason, it is important to reveal how the financial decision-making processes of health professionals differ from those of other sector employees. There has been research conducted in the behavioral finance field for many different sector employees.There are not many studies on the financial decisions of health professionals and the trends that affect these decisions. For this reason, it is hoped that this study will fill the gap on this subject. The sample of the study consists of 668 health professionals working in Elazığ Fırat University Hospital. In this study, the effects of 4 cognitive and emotional biases (overconfidence, loss/regret aversion, herd behavior and familiarity bias) on the financial decision-making processes of health professionals were investigated. In the study, the survey method was used as the data collection method. The data collected by the survey method were analyzed with the SPSS 25 package program and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) and t-test analysis were used. As a result of the analysis, it was concluded that overconfidence, loss/remorse avoidance, herd behavior and familiarity bias were the cognitive and emotional biases affect the financial decision-making processes of health professionals.