Nevşehir ili, çiftçi koşullarında bazı tahıl bitkilerinin (arpave ekmeklik buğday) verim özellikleri ile hasad indeksi değerlerinin tane verimi ile ilişkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Tahıllar, dünyada ve ülkemizde ekim alanı, üretim ve insan beslenmesinde olduğu kadar hayvanbeslenmesi yönünden ilk sıralarda yer alan bir bitkiler olup, ülkemizde de yaygın olarak yetiştirilmektedir.Dünyada olduğu gibi ülkemizde de tahıl ıslahçıları birim alandan alınabilecek verim ve kaliteyi arttırmakiçin önemli çalışmalar yapmaktadırlar. Bu çalışmalarda çoğunlukla yüksek verimli çeşit üzerinde durulmakta olup, çeşit konusu sorun olarak görülmektedir. Halbuki verimi belirleyen faktörler arasında,bölge ve yetiştiricilik koşulları da önemli bir faktör olarak yer almaktadır. Araştırmalarda çoğunlukla çeşit faktörüne bağlı kalınarak çok sayıda verimle ilgili özellikler incelenerek, bu özelliklerin çeşitlere göre mukayesesi yapılmakta olup, bölge ve çiftçi koşullarındaki durum ihmal edilmektedir. Bu çalışmada ise bu özelliklerin Nevşehir ili sulu ile kuru koşullara ve çiftçi tarlalarına göre değişimi üzerinde durulacaktır. Araştırmanın yürütüldüğü Nevşehir ekolojik koşullarında çiftçi tarlalarında ekilmiş olan tahıl bitkilerinde; bitki boyu (BB), fenolojik dönemler (vejetatif peryod (VP), tane dolum peryodu (TDP)),bayrak yaprak boyu(BYB), bayrak yaprak eni (BYE), metrekaredeki başak sayısı (MBS), başaktaki tane sayısı (BTS), başaktaki tane ağırlığı (BTA), bin tane ağırlığı (BinTA), Biyolojik verim (BV), tane verimi(TV) ve hasad indexi (HI) gibi özellikler incelenecektir. Elde edilen verilerin ortalamaları hesaplanarakhem sulu koşullar hem de kuru koşullardaki her tahıl türünün incelenen özellikleri için ayrı bir tablo hazırlanarak ortalama değerleri hesaplanacaktır. Bu ortalama değerler üzerinden de korelasyon değerleri hesaplanacaktır. Elde edilen korelasyon değerleri, literatürdeki Orta Anadolu koşullarında yapılmış denemelerden sulu ve kuru koşullar için elde edilen korelasyon değerleri ile karşılaştırılarak tartışılacaktır.

Cereals in the world and in our country, the area of cultivation, production and human nutrition as well as animal is one of the first plants in terms of nutrition and is widely grown in our country.As in the world, grain breeders in our country are making important efforts to increase the yield and quality that can be taken from the unit area. These studies mostly focus on high-yielding varieties, and the issue of variety is seen as a problem. However, among the factors determining the yield, the region and aquaculture conditions are also an important factor. In the researches, it is examined the characteristics related to many yields by mostly depending on the variety factor, and these characteristics are compared according to the varieties and the situation in the region and the farmer conditions is neglected. In this study, it will be emphasized that these properties will be changed according to wet and dry conditions of Nevşehir province and farmer fields. In cereal crops cultivated in farmer fields under the ecological conditions of Nevşehir; plant height (BB), phenological periods (vegetative period (VP), grain filling period (TDP)), flag leaf length (BYB), flag leaf width (BYE), spike number in square meter (MBS), number of grain in spike (BTS) properties such as grain weight (BTA), thousand grain weight (BinTA), Biological efficiency (BV), grain yield (TV) and hasad index (HI) will be examined. Calculating the averages of the obtained dataThe average values of each grain type in dry conditions shall be prepared and the average values shall be calculated. Correlation values will also be calculated over these average values. The correlation values obtained will be discussed in comparison with the correlation values obtained for the aqueous and dry conditions from the experiments conducted in Central Anatolia conditions in the literature.