Farklı şekillerde daraltılan açık kanalda su yüzü profillerinin belirlenmesi

Abstract

Su kaynaklarını kontrol altında tutabilmek, taşkınlar sonucunda meydana gelen hasarları en az seviyeye indirebilmek, can ve mal kayıplarını önleyebilmek için akarsu yataklarında planlama yapılması ve mevcut akarsu yataklarında doğal olarak daraltma sağlayan yapıların bulunduğu alanlarda su yüzü profillerinin önceden belirlenebilmesi oldukça önemlidir. Böylece olası taşkın durumlarından etkilenebilecek bölgelerin belirlenmesi sağlanabilmektedir. Bu sebepler ile su yüzü profili, akarsular üzerine inşa edilecek su yapılarının tasarımında ve taşkınları kontrol altında tutmakta kullanılan önemli verilerden bir tanesidir. Bu çalışmada, açık kanal akımlarında meydana gelebilecek su yüzü profillerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla kurulan deney seti üzerinde, farklı noktalarda daraltılan açık kanal akımlarında meydana gelebilecek su yüzü profillerini belirlemek için deneyler uygulanmıştır. Deney seti içerisine, akımı daraltacak şekilde önceden belirlenen bölgelere daraltma yapıları yerleştirilmiş ve farklı daraltma kombinasyonları denenmiştir. Böylece aynı kanal içerisinde birden fazla noktada farklı kombinasyonlar ile yapılan daraltmaların su yüzü profiline etkisi belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Açık kanal akımları, Açık kanalda daraltmalar, Su yüzü profili

In order to keep water resources under control, to minimize the damage caused by floods, to prevent loss of life and property, it is very important to plan the river beds and to determine the water surface profiles in the areas where there are structures that provide natural narrowing in the existing river beds. In this way, it is possible to determine theregions that may be affected by possible flood situations. For these reasons, the water surface profile is one of the important data used in the design of the water structures to be built on the rivers and in keeping the floods under control. In this study, the problem of determining the water surface profiles that may occur in open channel flows is discussed. For this purpose, experiments were carried out to determine the water surface profiles that will occur in open channel flows narrowed at different points on the experimental set. To constrict the flow, constriction structures were placed at predetermined regions in the experimental set and different combinations of constriction were tried. Thus, the effect of narrowing made with different combinations at more than one point in the same channel on the water surface profile was determined.Keywords: Open Channel Flows, Open Channel Constrictions, Water Surface Profiles