Konum ve kullanımına göre Assos Antik Kenti Limanı

Abstract

Assos antik kenti, Kuzey Batı Anadolu'da günümüzde Biga yarımadası antik çağlarda Troas olarak adlandırılan bölgenin güneybatısında yer alan önemli bir kıyı kentidir. M.Ö. 7. yüzyılda Lesbos adasından gelen Aioller tarafından Edremit Körfezine hakim bir konumda kurulmuştur ve özelikle Karadeniz'e açılan boğazlara giden güzergah üzerinde bulunması ve doğal kaynaklara yakınlığı ile deniz ticareti açısından stratejik olarak önemli bir lokasyona sahiptir. Kentin limanı ise bir mendirek ile oluşturulmuştur ve yapay limanlar sınıfına dahil edilmektedir.Bu tez kapsamında Assos limanına ait kalıntılar incelenmiş ve limana ait kalıntılardan burada 3 aşamalı bir inşanın söz konusu olduğu anlaşılmıştır. Kentin kurulduğu dönemden itibaren denize olan bağlılığı giderek artmış ve bunun paraleli olarak liman da yapısal gelişmeler göstermiştir. Bu doğrultuda limanın hemen doğusunda bulunan ikinci mendirek yapısı ve ana limanın güneydoğu köşesinde yer alan liman yapılarının geç antik dönemde inşa edilmiş olduğuna dair bulgular ışığında birtakım değerlendirmeler yapılmıştır. Assos limanının kentte imar faaliyetlerinin başladığı ilk dönemlerde inşa edildiği düşünülmektedir. Bu çalışma ile liman üzerinde bulunan yapılar ve limanın kent için önemi değerlendirilmiş olup kentin deniz ticaretinde ne derece aktif rol oynadığı konusuna ışık tutulmaya çalışılmıştır. Assos limanının hemen dışında bulunan Geç Roma dönemine ait kargosu amphora yüklü gemi batığı da ayrıca incelenmiş olup Geç Antik Dönem deniz ticaretinde limanın işlev ve önemini vurgulaması açısından bu tez kapsamında değerlendirmeye alınmıştır.

The ancient city of Assos is a distinguished coastal city located in the southwestern part of the region called Troas during ancient times, on the Biga Peninsula in Northwestern Anatolia today. It was founded in the 7th century B.C. by the Aeolians who came from the island of Lesbos in a location overlooking the Gulf of Edremit. It has a strategically important location in terms of maritime trade, near the opening of the straits to the Black Sea and close to natural resources. The harbour of the city was built with a mole and breakwater and it's included in the class of artificial ancient harbours.Within the scope of this dissertation, the ruins of the Assos harbour were examined, and it was understood from the remains of the harbour that there were 3-stages of construction. Since the city was established, its' dependence on the sea gradually increased and, concurrently, structural development increased in the port. This is supported by the finding that the second breakwater structure located east of the harbour, and the other building ruins located in the southeast corner of the main breakwater, were built in late antiquity.It is thought that the harbour of Assos was built in the first development period. In this study, the structures on the mole and also the importance of the harbour for the city have been evaluated to illustrate how active a role the city plays in maritime activities. A shipwreck with amphora cargo belonging to the Late Roman period located just outside the breakwater of Assos was also examined and evaluated to emphasize the function and importance of this harbour in maritime trade during Late Antiquity.