Özgül öğrenme güçlüğü olan çocuklara sahip anne babaların çocuklarını kabul-red düzeyleri ile sosyal destek algılarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada özgül öğrenme güçlüğü tanısı olan, yedi –on iki yaşları arasında çocuğa sahip olan anne babaların, çocuklarını kabul-red ve sosyal destek düzeylerini belirlemek, anne babaların kabul-red ile sosyal destek algısı üzerinde etkili olabilecek etmenleri incelemek ve kabul-red ile sosyal destek düzeyleri arasında ilişki olup olmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Bu çalışmanın örneklemini Ankara ili Mamak ilçesi Özel Eğitim Kurumlarına devam eden özgül öğrenme güçlüğü tanısı almış yedi-on iki yaş aralığında çocuğa sahip anne babalar oluşturmakta olup, çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile 75 anne ve 75 baba olmak üzere 150 anne baba dahil edilmiştir. Bu çalışmada çocuklar ve aileleri hakkında bilgi edinmek için `Genel Bilgi Formu`, özgül öğrenme güçlüğü tanısı almış çocuğa sahip anne-babaların çocuklarını kabul-red düzeylerini belirlemek için Rohner, Saavedra ve Granum (1980) tarafından geliştirilen ve Erkman (2004) tarafından uyarlanan `Ebeveyn Kabul Red Ölçeği (Kısa Form)` ve özgül öğrenme güçlüğü tanısı almış çocuklara sahip anne babaların sosyal destek algılarını belirlemek için Kaner (2009) tarafından geliştirilen `Yenilenmiş Anne-Baba Sosyal Destek Ölçeği (YASDÖ)` kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre anne ve babaların red puanları orta seviyede, annelerin algılanan sosyal destek puanları orta seviyede, algılanan sosyal destekten memnuniyet puanları düşük seviyede, babaların hem algılanan sosyal destek hem de bu desteklerden memnuniyet puanları orta seviyede bulunmuştur. Anne babaların kabul-red düzeyleri ile sosyal destek düzeyleri arasında zayıf düzeyde pozitif yönlü ilişki bulunmuştur. Aynı zamanda anne babaların kabul-red algıları üzerinde, öğrenim, çocukla yaşanan sorun, çocuğun arkadaşlarıyla/kardeşleriyle ve öğretmenleriyle olan iletişimini olumlu değerlendirip değerlendirmeme durumlarının bazı alt puanlar ve toplam puanlar üzerinde etkili olduğu ancak; cinsiyet, kardeş sayısı, özel eğitim desteği alma süresi, gebeliğinin planı olup olmaması, ailelerin bireysel eğitim planı (BEP) toplantılarına katılıp katılmamalarının etkili olmadığı görülmüştür. Anne babaların sosyal destek algısı üzerinde kardeş sayısının, gebeliğin planlı olup olmaması, öğrenim, çocukla yaşanan sorun, çocuğun arkadaşlarıyla/kardeşleriyle ve öğretmenleriyle iletişimini olumlu değerlendirip değerlendirmeme durumlarının bazı alt puanlar ve toplam puanlar üzerinde etkili olduğu ancak; cinsiyet, özel eğitim desteği alma süresi, ailelerin bireysel eğitim planı (BEP) toplantılarına katılıp katılmama durumunun etkili olmadığı görülmüştür.

The aims of this study are to determine the levels of acceptance and rejection perceptions of parents' to their children and the level of social support, to examine the factors that may have an effect on the social support perceptions and acceptance-rejection perception and to determine whether there is any relationship between support levels and acceptence-rejection levels of parents who have children with Specific Learning Disabilities between the ages of seven and twelve years old. The research is a descriptive study in the screening model. The sample of this study consists of, 75 mothers and 75 fathers who are volunteer to study with a simple random sampling method, 150 parents who have children between the ages of seven and twelve and have been diagnosed with specific learning disabilities and continuing to private education institutions in Mamak district of Ankara province. In this research `General Information Form` is used to get information about children and parents, `Parental Acceptance-Rejection Scale ( Short Form)` was developed by Rohner, Saavedra and Granum (1980) and was adapted by Erkman (2004) is used to determine to acceptance-rejection levels and `Renewed Parental Social Support Scale` was developed by Kaner (2009) is used to determine to social support perception levels of diagnasticated with learning disability children's parents. According to the results of the research, mothers' and fathers 'rejection scores were moderate, the mothers' perceived social support scores were moderate and the gladness to perceived social support scores were lowboth the perceived social support and the gladness to perceived social support scores of the fathers were found to be moderate. A weak positive correlation was found between the levels of acceptance and rejection of parents and social support levels. While it appears the education, the problem with the child, whether the child is able to evaluate their communication with their friends / siblings and their teachers positively situation variables are effective on some sub-scores and total points of parents' acceptance-rejection perceptions; it appears also gender, number of siblings, the duration of receiving special education support, whether or not there is a plan of pregnancy and whether or not families participate in individual education plan (BEP) meetings variables are not effective. While it appears the number of siblings, whether or not there is a plan of pregnancy, education, the problem with the child, whether the child is able to evaluate their communication with their friends / siblings and their teachers positively situation variables are effective on some sub-scores and total points of parents' social support perceptions; it appears also gender, the duration of receiving special education support and whether or not families participate in individual education plan (BEP) meetings variables are not effective.