Hak temelli yaklaşım çerçevesinde Suriyeli adölesanların eğitim hakkına erişimleri

Abstract

Suriye'de başlayan iç savaştan sonra Türkiye'ye gelen Suriyeli adölesanların eğitim hakkına erişirken bir takım engellerle karşılaştığı bilinen bir gerçektir. Türkiye'de Suriyeli adölesanlar için eğitimin önündeki engellerin belirlenmesi ve bu engellerin kaldırılması için çözüm önerisi sunulması çalışmanın temel amacıdır. Çalışmanın evrenini Sığınmacı ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği'ne bağlı Ankara Al Farah Çocuk ve Aile Destek Merkezine gelen Suriyeliler oluşturmaktadır. Örneklem yöntemi olarak seçkisiz örnekleme yöntemlerinden amaçsal örnekleme yöntemi kullanılarak 200 Suriyeli adölesan araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırma kapsamına alınan adölesanların sosyo-demografik özelliklerinin mutlak ve yüzde değerlerini gösteren dağılımları yapılmıştır. Adölesanların eğitime erişimlerine etki edebilecek faktörlerin analizi ise ki kare ve korelasyon testi ile yapılmıştır. Araştırmada adölesanların, erken yaşta evlilik, ev dışı işlerde çalıştırılma, kimlik problemleri, dil problemleri, güvenlik endişesi, yaşa uygun sınıfa yerleştirilmeme ve okul kaydı sırasındaki bürokratik engeller gibi nedenlerden ötürü okula kayıt yaptıramadığı sonucuna ulaşılmıştır. Okulda yaşanılan sorunlarda Türkçe bilmemenin belirleyici bir faktör olduğu, medeni durumun ve cinsiyetin okula gitme durumu ile arasında anlamı bir ilişki olduğu, okulda Suriyeli adölesanların akran, okul idareci ve öğretmenlerinin ayrımcı tutumuna maruz kaldığı ve bu durumun güven ve mutluluk hislerini olumsuz yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Suriyeli adölesanların eğitim hakkına erişebilmesi için sosyal hizmet mesleğini savunucu, kolaylaştırıcı ve harekete geçirici rolleri kapsamında çözüm önerileri sunulmuştur.

It is a known fact that Syrian adolescents who came to Turkey after the civil war that started in Syria faced a number of obstacles in accessing their right to education. The main aim of the study is to identify the barriers to education for Syrian adolescents in Turkey and to present a solution proposal for the removal of these barriers. The population of the study consists of the Syrians who come to the Al Farah Child and Family Support Center of the Association for Solidarity with Asylum Seekers and Immigrants. 200 Syrian adolescents were included in the study using an objective sampling method from non-selective sampling methods as a sampling method. The distribution of the socio-demographic characteristics of the adelesaans included in the research was made showing the absolute and percentage values. The analysis of the factors that may affect the access of adolescents to education was done by chi-square and correlation test. The study concluded that adolescents were unable to enroll in school due to reasons such as early age marriage, employment in out-of-home jobs, identity problems, language problems, security concerns, age-appropriate class placement, and bureaucratic barriers during school enrollment. It was concluded that not knowing Turkish was a determining factor in the problems experienced at school, that marital status and gender were a relationship between the state of going to school and the meaning of it, that Syrian adolescents at school were subjected to discriminatory attitudes of their peers, school administrators and teachers, and that this negatively affected their feelings of trust and happiness. In order to enable Syrian adolescents to access the right to education, solutions were proposed within the scope of their roles in advocacy, facilitating and community change agent the social work profession.