Yeni Zelanda Tavşanı`nda (Oryctolagus cuniculus L.) ön bacak eklemlerinin farklı teknikler kullanılarak değerlendirilmesi

Abstract

Yeni Zelanda Tavşanı ortopedik çalışmalar başta olmak üzere birçok deneysel araştırmada hayvan modeli olarak sıklıkla kullanılmaktadır. Çalışmada tavşanların ön bacak eklemlerinin bilgisayarlı tomografi (BT), mikro bilgisayarlı tomografi (μBT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) teknikleri ile anatomik açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Transversal BT ve MR görüntülerinin kesitsel plastinat görüntüleriyle karşılaştırılıp örnekler üzerindeki anatomik yapıların tanımlanması hedeflenmiştir. Ayrıca tomografi görüntülerinden 3 boyutlu (3B) dijital rekonstrüksiyon ve baskı modellerinin oluşturulması, 3B dijital modeller üzerinden omuz ve dirsek eklemlerine ait anatomik ölçümlerin belirlenmesi çalışmanın diğer amaçları arasındadır.Çalışmada 14 (7 dişi, 7 erkek) adet tavşan kullanıldı. BT ve MR görüntüleme işlemleri tamamlandıktan sonra vücuttan uzaklaştırılmış ön bacakların μBT görüntüleri elde edildi. Plastinasyon işleminde formalinle tespit edilmiş ön bacaklara sırasıyla dehidrasyon, zorlu impregnasyon ve gaz kürleme-sertleştirme aşamaları uygulandı. Eklem bölgelerine ait kemik doku en net olarak μBT görüntülerinde değerlendirilirken, yumuşak dokular MR görüntülerinde tanımlandı. Kesitsel plastinat örnekleri kemik doku bakımından BT, yumuşak doku bakımından MR görüntüleriyle oldukça uyumluydu. μBT görüntülerinden oluşturulan 3B dijital modeller BT görüntüleri kullanılarak elde edilen 3B modellere göre anatomik açıdan oldukça ayrıntılıydı. Omuz ve dirsek bölgelerine ait 3B kemik ölçümleri 3D Slicer programı kullanılarak gerçekleştirildi ve ölçüm verileri istatistiksel olarak dişi ile erkek tavşanlar arasında değerlendirildi. Cavitas glenoidalis genişliğine (CGG) ait ölçümlerde, erkek tavşanlarda sağ ve sol değerlerin dişilerinkine göre fazla olduğu, bu farkın da istatistiki açıdan anlamlı olduğu belirlendi (p<0.05). Radius'un proximal genişliğine (RPG) ait ölçümlerde, erkeklerin sağ ve sol değerleri sırasıyla 7,81 ± 0,092 ve 7,75 ± 0,079 (ortalama ± standart hata (SH) mm), dişilerin ki ise sırasıyla 7,58 ± 0,092 ve 7,39 ± 0,079 (ortalama ± SH mm) olarak hesaplandı. Epicondylus medialis'in genişliğine (EMG) ait ölçümlerde, dişi ve erkeklerde sağ ile sol değerler arasındaki fark istatistiki olarak anlamlıydı (p<0.05). Her iki cinsiyette sağ değerler sol değerlere göre daha fazla olarak belirlendi.Araştırmada tavşanların ön bacak eklemlerine ait elde edilen anatomik, radyolojik ve morfometrik verilerin, hem deneysel amaçlı cerrahi girişimlerde bulunan hem de klinik anatomi eğitimlerinde rol alan bilim insanlarına bir zemin teşkil edeceği düşünülmektedir. Aynı zamanda modern görüntüleme teknikleri ve 3B anatomik modellerin klinik anatomi eğitimleri açısından oldukça kullanışlı olacağı ön görülmektedir.

The New Zealand Rabbit is frequently used as an animal model in many experimental studies, especially in orthopedic studies. The aim of this study was to investigate the anatomical features of rabbit forelimb joints by computed tomography (CT), microcomputed tomography (μCT) and magnetic resonance imaging (MRI) techniques. Comparison of the transversal CT and MR images with the cross-sectional plastinated specimens in order to define the anatomical structures on the samples was also aimed. Besides, creation of 3- dimensional (3D) reconstructed images and printed models from tomography images, and determination of anatomical measurements of shoulder and elbow joints through 3D reconstructed digital images obtained with μCT technique are the other objectives of this study.In this study, 14 rabbits (7 females, 7 males) were used. Following the CT and MR scanning process, forelimbs were removed from the body and scanned with μCT device. Dehydration, forced impregnation and gas curing-hardening processes were applied respectively to the formalin-fixated samples. The osseous tissue of the joints could clearly be determined mostly on μCT images, whereas soft tissues were identified on MR images. While the osseous parts on the plastinated cross-sections were highly compatible with CT images, structures formed by soft tissue were in accordance with the MR images. The 3D reconstructed digital models created from μCT images were anatomically detailed compared to 3D models obtained from CT images. 3D measurements of shoulder and elbow regions were performed using 3D Slicer software. The quantitative data were statistically evaluated between female and male rabbits. In the measurements of cavitas glenoidalis width (CGG), the right and left values of male rabbits were higher than that of females, and this difference was statistically significant (p <0.05). For the proximal width (RPG) of the radius, the right and left values of males were 7.81 ± 0.092 and 7.75 ± 0.079 (mean ± standard error (SE) mm), and females were 7.58 ± 0.092 and 7.39 ± 0.079 respectively (mean ± SE mm). In the measurement of the width of the epicondylus medialis (EMG), the difference between right and left values was statistically significant in both males and females (p<0.05). Values of the right extremity were higher than the left for both genders.It is considered that the anatomical, radiological and morphometric data obtained from the forelimb joints of rabbits will provide a basis for scientists who will perform surgical approaches and clinical anatomy training. Besides, modern imaging techniques and 3D anatomical models are expected to be very useful for clinical anatomy education.