Örgüt kültürü, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: Bir Kamu kurumunda araştırma

Abstract

Örgüt Kültürü, Örgütsel Bağlılık ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ilişkilerinin belirlenmesi, bu üç değişkenin demografik faktörlere (cinsiyet, yaş, çalışma süresi) göre farklılaşıp farklılaşmadığının saptanması ve Örgüt Kültürünün Örgütsel Vatandaşlık Davranışına olan etkisinde Örgütsel Bağlılığın aracı rolünün olup olmadığının bulgulanması bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Ankara'da faaliyet gösteren bir bakanlığın bir dairesinde istihdam edilen 196 kamu çalışanı oluşturmaktadır ve anket yöntemi ile toplanan veriler 2016 yılının Mayıs-Haziran aylarında elde edilmiştir. Ölçüm araçları olarak güvenilirliği ve geçerliliği daha önceki çalışmalarda tespit edilmiş olan Goffee ve Jones tarafından geliştirilen `Örgüt Kültürü Ölçeği`, Organ tarafından geliştirilen `Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği` ve Jaworski ve Kohli tarafından geliştirilen `Örgütsel Bağlılık Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla regresyon ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular algılanan örgüt kültürünün vatandaşlık davranışını pozitif yönde ve zayıf düzeyde, örgütsel bağlılığın vatandaşlık davranışını pozitif yönde ve orta düzeyde ve algılanan örgüt kültürünün bağlılığı pozitif yönde ve zayıf düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde etkilediğini göstermiştir. Tüm ana ve alt boyutların demografik faktörlerle ilişkisi incelendiğinde hiçbir değişkende farklılaşma olmazken sadece örgütsel bağlılık düzeyi erkeklerde daha yüksek bulgulanmıştır. Son olarak örgüt kültürünün örgütsel vatandaşlık davranışını etkilemesinde örgütsel bağlılığın tam bir aracı etkisi bulunmaktadır.

Identifying the relationships among Organizational Culture, Organizational Commitment and Organizational Citizenship Behavior, determining all these three variables whether they may differ or not according to demographical factors (gender, age, term of employment) and appointing that if Organizational Commitment has a mediator role or not when Organizational Culture affects Organizational Citizenship Behavior are the objectives of the study. 196 public employees who are employed in a branch of a ministry in Ankara constitute the sample of the study. Survey method has been used by picking up the data. Related data were collected between May and June in 2016. `Organizational Culture Scale` by Goffee and Jones, `Organizational Citizenship Behavior Scale` by Organ and `Organizational Commitment Scale` by Jaworski and Kohli have been used as measuring instruments that their reliability and validity were determined in former studies. To test hypotheses regression and correlation analyses had been applied. Findings show that perceived organizational culture affects citizenship behavior positively and in weak level, organizational commitment affects citizenship behavior positively and in medium level and perceived organizational culture affects commitment positively and in weak level through all significant as statistically. The relationships among main and sub dimensions with demographical factors there is only one relationship that is between commitment and gender, the men's commitment level is higher than ladies' found. In the end there is a full mediator effect of organizational commitment through the effect of organizational culture on organizational citizenship behavior.