Tunceli'de vergi ahlakının belirleyenleri

Abstract

Vergi cebri ve karşılıksız bir yükümlülük olduğu için mükellefler tarafından genellikle sıcak karşılanmamakta ve mükellefleri vergiden kaçınmanın yollarını aramaya itmektedir. İnsanlara yardımseverliği ve iyiliği öğütleyen toplumsal kurallar bütünü olan ahlak düzeyinin yüksek olduğu toplumlarda vergi kaçırma davranışları düşük düzeyde olmaktadır. Mükelleflerin vergiye karşı tutum ve davranışlarının belirlenmesinde önemli bir rolü olan vergi ahlakı, vergi ödeme konusundaki içsel bir motivasyon olarak tanımlanmaktadır. Mükelleflerin vergilemeye bakışlarında önemli bir etkiye sahip olan vergi ahlakı birçok faktör tarafından etkilenmektedir. Çalışmamızda Tunceli'de vergi ahlakının belirleyenlerinin tespit edilmesi amacıyla bir saha çalışması yapılmıştır. Amaçlı örnekleme yoluyla seçilen 358 mükellefe anket ve mülakatlar uygulanmış, şehirdeki ilgili kurum yöneticileri ile derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Elde edilen nicel veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bu kapsamda demografik (yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi), ekonomik (gelir, istihdam), sosyo-politik (kamu kurumlarına duyulan güven, dindarlık düzeyi, kanunlara uyum) faktörler ve vergilendirme tarzının (hissedilen vergi yükü, vergi denetim ve cezaları) vergi ahlakına etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Ahlakı, Anket, Tunceli

Since it is a compulsory and unpaid obligation, it is not generally welcomed by taxpayers and it is urging taxpayers to seek ways to avoid tax. Tax evasion behaviors are low in societies where the moral level, which is a set of social rules that advise people's benevolence and goodness, is high. Tax ethics, which plays an important role in determining the attitudes and behaviors of taxpayers, is defined as an intrinsic motivation for paying taxes. Tax morality, which has a significant impact on taxpayers' view of taxation, In our study, a field study was conducted to determine the determinants of tax ethics in Tunceli. 358 taxpayers were selected through purposive sampling and interviews and in-depth interviews were conducted with the managers of relevant institutions in the city. The obtained quantitative data were analyzed using SPSS package program. In this context, the effects of demographic (age, gender, marital status, education level), economic (income, employment), socio-political (trust in public institutions, level of religiosity, compliance with the law) factors and taxation style (tax burden felt, tax audits and penalties) on tax morale were aimed to be determined. Keywords: Tax, Tax Morale, Survey, Tunceli