Tunceli bölgesindeki bazı doğal su kaynaklarından alınan su örneklerinin fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizler açısından değerlendirilmesi

Abstract

Küreselleşen dünyada kentleşme ve nüfus oranının hızla artması birtakım sorunları beraberinde getirmektedir. Bu sorunların en önemlilerinden biri su kirliliği konusudur. İnsanlar biyolojik ve fizyolojik faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için günlük ortalama 2.5 litre içme suyuna ihtiyaç duyarlar. İnsan için hayati derecede önem arz eden suyun içme ve kullanma başta olmak üzere faydalanılan tüm konularda belirli bir kalite standardında olması için ülkeler çeşitli mevzuatlar geliştirmekte ve uygulanmaktadır. Bu çalışmada Tunceli İl merkezi ile Pertek, Ovacık, Çemişgezek, Hozat, Pülümür, Mazgirt, Nazımiye ilçelerinde yer alan doğal kaynak suları fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik parametreler yönünden incelenerek Türk Standartları Enstitüsünün (TS-266), Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) ve Avrupa Standartlarının (EC) belirlemiş olduğu içme suyu standartlarına uygunlukları ile su kaynaklarından 7 haftalık periyotlar ile alınan örneklerin birbirleri arasında su kalite parametreleri açısından istatistiki farkın olup olmadığının belirlenmesi araştırıldı. Çalışmada 8 kaynaktan haftalık periyotlarla 7 hafta boyunca alınan 56 adet su örneği materyal olarak kullanıldı. Çalışma kapsamında kullanılan tüm su örnekleri süspanse katı maddelerden ileri gelebilecek hataların engellenmesi için filtrelendi. Yapılan fiziksel analizlerde; sıcaklık, pH, iletkenlik parametreleri, kimyasal analizlerde; kalsiyum, magnezyum, toplam sertlik, amonyum, nitrit, nitrat, fosfat, demir, klor, sülfat parametreleri, mikrobiyolojik analizlerde ise toplam mezofilik aerop bakteri ile koliform bakteri değerleri araştırıldı. İstatistiksel analiz olarak Tek Yönlü Manova Duncan testi ve Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Su kaynaklarının pH değerleri 7.24 ile 8.36 arasında, Sıcaklık değerleri 2.9 ile 12.7 ˚C arasında, İletkenlik değerleri 165.8 ile 760 μS/cm arasında, Kalsiyum değerleri 22.4 ile 102.6 mg/L arasında, Magnezyum değerleri 1.94 ile 70.04 mg/L arasında, Toplam sertlik değerleri 8.44 ile 39.16 ˚F arasında, Nitrit değerleri <0.001 ile 0.6734 mg/L arasında, Nitrat değerleri 0.0162 ile 10.0104 mg/L arasında, Fosfat değerleri 0.679 ile 1.111 mg/L arasında, Klor değerleri 0.9997 ile 10.9966 mg/L arasında ve Sülfat değerleri 6.9545 ile 40.5341 mg/L arasında değiştiği ve bu parametrelere ait değerler arasındaki farkın istatistiksel olarak önemli (p<0.05) olduğu tespit edilmiştir. Su örneklerinin tamamında demir miktarı (mg/L) analiz limit değerinin altında olduğundan tespit edilememiştir. Yapılan mikrobiyolojik analizlerden Toplam Mezofilik Aerop Bakteri değerlerinin 3х101 ile 4.8х102 (KOB/mL) arasında, Koliform bakteri değerlerinin <1 ile 2.8х101 (KOB/mL) arasında ve Amonyum değerlerinin <0.001 ile 0.1336 mg/L arasında değiştiği ve değerler arasındaki farkın istatistiksel olarak önemli (p<0.05) olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca haftalara göre incelenen parametrelerden yalnızca kalsiyum, amonyum, nitrit ve fosfat değerleri arasındaki farkın istatistiksel olarak önemli (p<0.05) olduğu tespit edilmiştir.Sonuç olarak analizi yapılan su örneklerinin %90'nı TSE, WHO ve EC standartlarına uygun olduğu belirlenmiştir. 5. İstasyon olan tekya çeşmesi, 8. İstasyon olan zahban su kaynağı ile 2. İstasyon olan kodi çeşmesi su kaynağının bazı haftalardaki ölçümlerinin nitrit ve koliform bakteri açısından standartlara uymadığı belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: İçme suyu, Su kalitesi, Fiziksel özellikler, Kimyasal özellikler, Mikrobiyolojik özellikler, Tunceli.

In the globalizing world, urbanization and rapid increase in population bring along a number of problems. One of the most important problems is the matter pollution. People need 2.5 liters of drinking water in average to implement their biological and physiological activities. In order to enable water, which is of vital importance for humans, to reach a certain quality standard on all areas where it is made use of- especially on drinking and using it- countries have improved and carried out different legislations. In this work, the natural spring waters in the center and counties (Pertek, Ovacık, Çemişgezek, Hozat, Pülümür, Mazgirt, Nazımiye) of Tunceli have been researched from the standpoint of physical, chemical and microbiological parameters in accordance with the standards for drinking water that Turkish Standards İnstitution (TS-226), World Health Organization (WHO) and European Standards (EC) specified and their possible statistical difference between water samples taken from springs in 7 weeks periods have been analyzed in terms of water quality parameters. Throughout this work, 56 water samples which were taken from 8 springs in weekly periods for 7 weeks have been used as the material. As a part of suspended solids. In the physical analyses temperature, pH, conductivty parameters; in the chemical analyses calciumi magnesium, total hardness, ammonium, nitrite, nitrate, phosphate, iron, chlorine and sulphate parameters; in microbiological analyses total mesophilic aeropic bacteria values and coliform bacteria values have been analyzed. As for statistical analysis, One-Way Manova Duncan test and Kruskal Wallis test has been applied.The range of pH values of the water springs vary between 7.24-8.36; Temperature 2.9-12.7 ˚C; Conductivity 165.8-760 μS/cm; Calcium 22.4-102.6 mg/L; Magnesium 1.94-70.04 mg/L; Total hardness 8.44-39.16 ˚F; Nitrite <0.001-0.6734 mg/L; Nitrate 0.0162-10.0104 mg/L; Phosphate 0.679-1.111 mg/L; Chlorine 0.9997-10.9966 mg/L; Sulphate 6.9545-40.5341 mg/L and the difference between the values of these parameters is statistically significant (p<0.05). However, the quantity of iron (mg/L) in all the water samples is the under the value of analysis limit; therefore, it couldn't be determined.In the microbiological analyses carried out, it has been ascertained that total mesophilic aeropic bacteria values vary between 3х101-4.8х102 (CFU/mL), Coliform bacteria values vary between <1-2.8х101 (CFU/mL) and Ammonium values vary between <0.001 ile 0.1336 mg/L and the difference between values is not statistically important (p<0.05). It has also been determined by the weekly examined Parameters that only the difference between the values of calcium, nitrite, magnesium and phosphate are statistically significant (p<0.05).As a result, it has been determined that 90% of water samples analyzed have conformed to TSE, WHO and EC standards. It has been determined that at some weeks the measurements of Tekya fountain the 2nd station have not conformed to the standarts in terms of nitrite and coliform bacteria.Key Words: Drinking water, Water quality, Physical characteristics, Chemical characteristics, Microbiological characteristics, Tunceli.