Politika çözümleme dizeyleri (PAM) ve Türkiye`de tarım sektörü

Abstract

POLİTİKA ÇÖZÜMLEME DİZEYLERİ (PAM) VE TÜRKİYE'DE TARIM SEKTÖRÜ ÖZET Politika Çözümleme Dizeyi (PÇD), tarımsal yapıların incelenmesinde kullanılan basit ve çok işlevli sayısal bir çözümleme yöntemidir. Dört sütun ve üç satırlık bir tablonun doldurulmasıyla oluşturulan PÇD, tarımsal yapıların rekabet gücü, etkinlik düzeyi ile bunların farkının temsil ettiği politika ve pazar aksaklıklarının yarattığı transfer etkilerini ortaya koyar. Ayrıca PÇD sonuçlan ve bu sonuçlardan elde edilen belirli katsayılarla, ürün ve faktör piyasalarında uygulanan politikaların tek tek ve toplam etkileri kolayca görülebilir. Bu çalışmada PÇD yöntemi Türkiye buğday üretimi örneğine uygulanmıştır. Türkiye'nin hemen hemen her yerinde yetişebilen, tahıllar içinde en büyük üretim ve tüketim payına sahip olan buğday, 1930'lardan bu yana çeşitli şekillerde desteklenerek günümüze kadar önemini korumuştur. Türkiye için bu kadar önemli olan bir tahıl üzerindeki tarımsal politikaların sonuçlarının sayısal olarak ortaya çıkarılması çalışmanın ana hedefidir. Bu hedefe ulaşmak için atılan ilk ve en önemli adım, doğru ve güvenilir verilerin elde edilmesi olmaktadır. Çünkü PÇD yönteminin uygulanması sonucu elde edilen çıkarsamalar, tamamıyla kullanılan verilere bağlıdır. PÇD'nin Türkiye'de ilk olarak deneniyor olması ve bu yönteme uygun verilerin düzenli bir şekilde herhangi bir kamu ya da özel sektör kurumunda toplanmaması, çalışmayı hem zorlaştırmış hem de daha kısıtlı bir alanda uygulanmasına sebep olmuştur. Bütün bu veri sorunları yüzünden çalışma 2004 yılı için Ankara ilindeki buğday tarımıyla sınırlı kalmıştır. Elde edilen verilerden meydana getirilen PÇD tablosu ve bu tablodan türetilen çeşitli değişkenlerle Türkiye tarımında 2004 yılı için buğday özelinde vergi, teşvik ve diğer politikaların yarattığı sonuçların sayısal bir dökümü yapılmış, genel olarak tarıma yönelik kamuya açıklanan resmi devlet politikaları ile PÇD'den elde edilen sonuçların birbiriyle tutarlı olup olmadığı irdelenmiştir.

POLICY ANALYSIS MATRIX (PAM) AND THE AGRICULTURAL SECTOR IN TURKEY SUMMARY The Policy Analysis Matrix (PAM) is a simple and very functional quantitative method used in analyzing agricultural systems. Formed by filling a table of four columns and three rows, PAM measures the competitiveness, efficiency and transfer effects, caused by market and policy imperfections of the agricultural system. Moreover, partial and total effects of government policies on goods and factor markets are obtained from the PAM results and from the coefficients of PAM. In this study PAM method is applied to Turkish wheat production. Wheat, grows in almost every part of Turkey and constituting the largest share in the consumption of cereals in Turkey, have kept its importance while being supported by the State since 1930's. Revealing the impact of the government policies on wheat is the main aim of the study. To reach this aim the first and most important step is to gather accurate and reliable data since the inferences from the PAM table is entirely dependent on the data. Application of PAM to Turkey where appropriate data is not collected by any public or private institutions restricts the study and increases its difficulty. Because of data problems, the PAM study is performed for wheat agriculture in Ankara and in 2004. With the PAM table created by gathered data and certain parameters calculated from it the results of tax, subsidy and the other policies in Turkish wheat agriculture, in 2004, is exposed in quantity and the PAM is compared with the announced official agricultural policy effects. XI