The effects of the 2001 crisis on the wage bargaining process in Turkey

Abstract

2001 KRİZİNİN TÜRKİYE'DEKİ ÜCRET PAZARLIK SURECİ ÜZERİNE ETKİLERİ ÖZET Türkiye'de ücretlerin üretim değerine oranı son on beş yılda azalmıştır. Bu çalışmanın amacı, bu gerçeği göz önünde bulundurarak, Türk kayıtlı özel imalat sanayiindeki ücret belirlenme sürecini sektörel bazda detaylı olarak analiz etmek ve 2001 krizinin bu sürece etkilerini gözlemlemektir. Bu amaçla 1988-2002 dönemi için üç aylık veri seti kullanılarak verimliliğin ve iş gücü piyasası koşullarının ücretler üzerindeki etkileri tahmin edilmektedir. Çalışmanın ampirik bölümünde Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE)'nin `Üç Aylık Sanayi Üretim ve Eğilim Anketlerinden derlenen veriler kullanılmıştır. Kullanılan tahmin yöntemi görünürde ilişkisiz regresyon (seemingly unrelated regression) yöntemidir. Nicel analizimiz verimlilikteki artışların sadece küçük bir bölümünün ücretlere yansıdığını, bu sebeple emeğin katma değerdeki artışlardan aldığı payın azaldığını ortaya çıkarmaktadır. İş gücü piyasası koşullarının ücretler üzerindeki etkileri de düşüktür. Bu durum, ekonomik faktörler dışmda sosyal ve politik faktörler gibi diğer faktörlerin ve pazarlık parametrelerinin de ücretlerin belirlenmesinde önemli bir rol oynadığım göstermektedir. Krizler ücret belirlenme sürecinde önemli kırılma noktalarına damga vurur. 1994 ve 2001 krizleri boyunca dönemlik ücretler belirgin bir şekilde düşmüştür. Bu çalışmada saat başı verimlilik ve çalışılan saat sayısının saatlik ücret üzerine etkisi verimlilik ve istihdamın dönemlik ücret üzerine etkisiyle karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Kriz dönemlerinde içlerinde konjonktürel bir unsur olan çalışılan saat sayışım da barmdırdıklan için dönemlik ücretlerin saatlik ücretlerden daha çok düştüğünü gözlemliyoruz. Kriz dönemlerinde saatlik ücretlerdeki düşüşle birlikte çalışılan saat sayısı da azaldığı için dönemlik ücretler krizlerden daha çok etkilenmektedir. Bu çalışma ayrıca sektörlerin verimlilik düzeylerinin, dışa açıklıklarının, rekabetçi ya da eksik rekabetçi yapılarının, emek ya da sermaye yoğun yapılarının ve vasıflı ya da vasıfsız iş gücü istihdamlanmn dikkate alındığı analizler içermektedir. vııı

THE EFFECTS OF THE 2001 CRISIS ON THE WAGE BARGAINING PROCESS IN TURKEY SUMMARY The ratio of wages to output in Turkey has been decreasing in the last fifteen years. Considering this fact, the aim of this study is to analyze the wage setting process at a detailed sectoral level in the Turkish formal private manufacturing industry and observe the effects of the 2001 crisis on this process by estimating the effects of productivity and labor market conditions on wages for the period 1988-2002 based on quarterly data. In the empirical part, the data obtained from the `Quarterly Manufacturing Industry Production and Tendency Surveys` of the State Institute of Statistics (SIS) are used. The analysis is conducted for 27 subsectors of the Turkish formal private manufacturing industry. The estimation method used is the seemingly unrelated regression. Our quantitative analysis reveals that only a small portion of the increases in productivity are reflected to wages, thus the share that labor can get from the increases in the value-added is decreasing. The effects of the labor market conditions on the wages are also low, indicating that other factors like political and social factors, and bargaining parameters, as well as economic factors, also play a significant role in the determination of wages. Crises mark important break points in the wage setting process. The quarterly wages have decreased significantly during the 1994 and 2001 crises. In this study, the effects of the hourly productivity and the number of hours worked on the hourly wage is analyzed in comparison with the effects of productivity and employment on the quarterly wage. We observe that during periods of crises, quarterly wages decrease more than the hourly wages since quarterly wages also contain the cyclical component of the number of hours worked. Since the number of hours worked decrease during crises as well as the decreases in the hourly wages, the quarterly wages are affected more by the crises. This study contains further analysis of the subsectors considering their productivity levels, their openness to trade, their competitive versus oligopolistic structures and their capital versus labor intensities as well as their skill intensities. IX