Türkiye`de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının modellenmesi

Abstract

Üniversitesi : İstanbul Teknik Üniversitesi Enstitüsü : Sosyal Bilimler Anabilim Dalı : İktisat Programı : İktisat Tez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Saime Suna Kayam Tez Türü ve Tarihi : Yüksek Lisans - Haziran 2005 ÖZET TÜRKİYE'DE DO?RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ MODELLEMESİ Gökhan D3İLI Bu çalışmada, 1991-2003 yılları arasında Türkiye'den yurtdışına giden yatırımlar incelenmiştir. İnceleme yazında sıkça kullanılan çekim ve ekonomik potansiyel modelleri uygulanarak yapılmıştır. Bu iki modelin genel değişkenlerinin yanında ülkelerin risk durumları, ülkesel özellikler, Türkiye'nin gelir seviyesi açıklayıcı değişken olarak kullanılmıştır. Kullanılan yöntem ise veri setinin uzatılarak sıradan en küçük kareler tahmini yapılması şeklindedir. Türkiye'den giden yatırımların daha yüksek gelire sahip ülkeleri tercih ettikleri, Türki Cumhuriyetlerin Türk yatırımcıları için cazip ülkeler oldukları, Türkiye'nin gelir seviyesi arttıkça yatırım miktarında artış olduğu; aynı gelire sahip ülkelerden nüfusu az olanı tercih ettikleri, daha yakın ülkelere yatırım yaptıkları, daha risksiz ülkeleri tercih ettikleri çalışmanın bulguları arasındadır. Bir ülkenin yaptığı tüm yatırımları incelemesi ve Türkiye için yapılan ilk çalışma olması bu çalışmanın yazma katkılarıdır. Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Çekim Modeli, Ekonomik Potansiyel Modeli, Türkiye vııı

University : Istanbul Technical University Institute : Institute of Social Sciences Science Programme : Economics Programme : Economics Supervisor : Yrd. Doç. Dr. Sahne Suna Kayam Degree Awarded and Date : Master - July 2005 ABSTRACT MODELLING FOREIGN DD3ECT INVESTMENT OF TURKEY Gökhan İBİLİ In this study Turkish outward flow of Foreign Direct Investments in the period 1991-2003 is investigated. This investigation is realized with two frequently used approaches: `Gravity` end `Economic Potential`. In addition to these approaches' traditional variables country specific properties are included as explanatory variables. Pooling data according to countries across years and estimating via ordinary least square is the methodology used. The main finding of this work can be summarized as outward FDI flow of Turkey is increasing with market size (GDP) and decreasing with distance and country population. Also for a country to have cultural and national similarities is an asset to take Turkish investment. The main contributions of this work to the literature are being the first study on Turkey's outward FDI and analyzing all investments from a country. Keywords: Foreign Direct Investments, Gravity, Economic Potential, Turkey. IX