Türkiye`de hasta hakları

Abstract

Yirminci yüzyılda dünyada hasta hakları konusunda yoğun bir gelişme yaşanmıştır. Hekimlerin veya diğer sağlık personelinin hastalara vereceği hizmet, uluslararası belgelerde koruma altına alınmıştır. Türkiye de bu gelişmelerden etkilenmiş ve bu konuda girişimler başlatmıştır. 1928 yılında ?Tababet ve Şuabat-ı Sanatlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanun?, 1961 yılında ?Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi? ve 1998 yılında da ?Hasta Hakları Yönetmeliği? yayınlanmıştır. Nitekim Anayasamızın 56. maddesinin 3. fıkrasında, Devletin, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. Devlet, sağlık hizmetlerini imkânlarının elverdiği ölçüde bizzat kendisi kamu hizmeti şeklinde sunabileceği gibi özel kesimler aracılığıyla da yürütebilmektedir. Ayrıca 5237 sayılı Yeni Türk Ceza Kanunu ile hasta haklarının garanti altına alınması için yeni düzenlemeler getirilmiştir.Sağlık hizmetlerinin, bizzat Devlet tarafından kurulan kamu hastanelerinden, kamu personeli statüsünde bulunan hekimler tarafından sunulması durumunda, kamu hizmeti sayılacak ve idare hukuku ilkelerine tabi olacaktır. Dolayısıyla, bu hekimlerin hastanın haklarını ihlal ederek, zarar vermeleri durumunda, bu zarar hizmet kusuru kapsamında idare tarafından tazmin edilecektir.Özel hastanede veya serbest çalışan hekimin, sağlık hizmeti verirken hastanın haklarını ihlal etmesi durumunda da sorumluluğu doğmaktadır. Haklarının ihlal edildiğini düşünen hasta ve/veya hasta yakını hakkını idari ve hukuki yollarla arayabilmektedir. Bu çalışmamızda, Türkiye'deki ve uluslararası belgelerdeki hasta hakları, tarihi gelişimi, sağlık kurumlarının, sağlık çalışanlarının, meslek örgütlerinin, bilirkişi kurumlarının ve toplumdaki diğer bireylerin hasta hakları açısından sorumlulukları taranarak; Türkiye'de bir hasta ve/veya hasta yakının hakkını hangi yollarla nasıl arayacağı incelenmiş ve toplanan bilgiler tekrar değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Hasta hakları, hasta hakları ile ilgili uluslararası belgeler, sağlık çalışanlarının sorumluluğu, sağlık kurumlarının sorumluluğu, sağlıkla ilgili bilirkişi kurumları, tıpla ilgili meslek örgütleri, sorumluluk, tıp idari hukuku, tıp ceza hukuku.

Patients' rights in the twentieth century the world has experienced an intense development. Physicians or other health service staff will provide patients, international documents have been taken under protection. Turkey also affected by these developments and initiatives launched in this regard. In 1928, `and Tababet Arts Style-i-i Executive Şuabat The law`, in 1961, `Medical Deontology Regulation` and in 1998 the `Regulation on Patients' Rights` was published. Indeed, 56 of our Constitution Article 3 paragraph, the state, everyone's life, physical and mental health is required to ensure continued within indicated. The state of health services facilities to the extent permitted himself to offer public services such as through the private sector also able to walk. In addition, the new Turkish Penal Code No. 5237 of the rights guaranteed to patients with the new regulations were introduced.Health services, in person, established by the State of public hospitals, public personnel status in the case presented by physicians, the public service will be considered and will be subject to the principles of administrative law. Therefore, this violates the rights of patients by physicians, in the case of damage, defects within the scope of services such damage will be compensated by the administration.Or self-employed physician in private hospitals, while health care providers to violate the rights of patients in the event that the responsibility is born. Believe has been a violation of patient rights and / or close to the patient's right to administrative and legal ways can call. In this study, Turkey and the international patient's rights documents, historical development, health institutions, health workers, professional organizations, expert institutions and individuals in the community of other patients' rights in terms of responsibilities, by scanning in Turkey a patient and / or the patient's right to close which means how to search information collected has been examined and re-evaluated.Key Words: Patient rights, patient rights and relevant international documents, medical staff responsibility, the responsibility of health institutions, health-related expert institutions, professional organizations related to medical, liability, medical administrative law, medicine, criminal law.