Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve iş yaşam kalitesinin iş doyumu düzeyine etkileri üzerine bir araştırma

Abstract

Toplumların sağlık düzeyi, toplumda sağlıklı bireylerin çoğunlukta olması ile ölçülmektedir. Her insanın temel haklarından biri olan sağlıklı olma, sağlığın korunması ve sürdürülmesi hemşirelerin temel amacı olmalıdır. Hemşireler mesleki sorumlulukları ve profesyonel rolleri gereği yaşam biçimleri ile toplumda rol modeli olmalıdırlar. İş yaşam kalitesi ise işgörenin tüm yaşam alanıyla bütünleşmesine yol açacak tarzda, iş ortamında fiziksel ve psikolojik olarak iyi oluş halini ifade etmektedir. İş doyumu da tüm işgörenler için oldukça önemli bir kavram olup, işgörenlerin işlerinden duydukları memnuniyet durumlarını ifade etmektedir.Bu araştırmada; Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları, iş yaşam kaliteleri ve iş doyum düzeylerini belirlemek, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve iş yaşam kalitelerinin iş doyum düzeylerine etkilerini incelemek amaçlanmıştır.Amaç doğrultusunda hazırlanan anket; Zonguldak il merkezindeki kamu hastaneleri, tıp fakültesi ve 1. basamak sağlık hizmetleri veren kurumlarda görev yapan rastgele seçilmiş 478 hemşireye uygulanmıştır.Anketten elde edilen veriler bilgisayar ortamında Çalışmada elde edilen bulgular SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 17.0 programında analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metotların (Frekans, Yüzde, Ortalama, Standart sapma) yanı sıra niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup durumunda, gruplar arası karşılaştırmalarında Bağımsız örnekler (İndependent samples) t testi, ikiden fazla grup durumunda parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Tek yönlü (One way) Anova testi ve farklılığa neden olan grubun tespitinde Tukey testi kullanılmıştır. Alt boyutların güvenilirliği için Cronbach's Alpha katsayısı hesaplanmıştır.Araştırma sonucunda; hemşirelerin yeterince sağlıklı yaşam biçimi davranışları sergilemedikleri, orta düzeyde işlerinden doyum sağladıkları ve ortanın altında iş yaşam kalitelerine sahip oldukları ortaya konulmuştur. Ayrıca hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını nitelendiren psikososyal alanları ve iş yaşam kalitelerinin iş doyum düzeylerini istatistiksel açıdan anlamlı olarak etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır.Sağlık hizmetlerinin belkemiği olarak nitelendirilen hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını ve iş doyum düzeylerini artırmaya yönelik olarak , hizmetiçi eğitimler verilmesi önerilmiştir. Hemşirelerin iş yaşam kalitelerinin artması için ise sağlıkta reform çalışmalarının kapsamının genişletilmesi ve hemşirelerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Sağlıklı Yaşam Biçimi, İş Yaşam Kalitesi, İş Doyumu, Hemşire

The health level of societies are measured by whether healthy individuals comprise the majority of a given society. Health, which is a fundamental human right, preservation and maintanance of health should be the primary purpose of nurses. Nurses are required by their vocational responsibilities and Professional roles to be role models in societies. Quality of work life, on the other hand, means physical and psychological wellbeing of employees in their workplaces, in a way that helps them integrate with the whole of their life. Job satisfaction , a very important concept for all employees, means the feeling of satisfaction of employees.This study aims to determine healthy life-style behaviours, quality of work life and job satisfaction level of nurses as well as the effects of life-style behaviours, quality of work life on job satisfaction level.Accordingly, a survey was made among 478 nurses, randomly selected from public hospitals, the medical school and institutions providing 1st step health services.The data acquired from the survey was analyzed on a computer in SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 17.0. Descriptive statistical methods (Frequency, percentage, Mean, Standard deviation) were used to analyze data, as well as in quantitative compaisons, in the case of two groups, independent samples T-test for inter-group comparisons, and in the case of more than two groups, one way Anova test for comparisons of parameters between groups and Tukey test to determine the group thats causing the difference. For the credibility of sub-dimensions, Cronbach?s Alpha is calculated.The study results indicate that nurses do not display sufficient healthy life-style behaviours, have medium satisfaction from their jobs and have lower than medium quality of work life. Also, it is concluded that there is a statistically significant relationship between their psycho-social space that characterize their healthy life-style behaviours and quality of work life, and their level of job satisfaction.As a way of improving the healthy life-style behaviors and job satisfaction levels of nurses, who are considered the backbone of health services, this study recommends that intra-service trainings should be started. For the improvement of the quality of work life of nurses, on the other hand, the extend of health reform should be expanded and the working conditions of nurses should be bettered.Keywords: Healthy Life-Style, Quality of Work Life, Job Satisfaction, Nurse