ABD ve İsrail`in dış politika stratejilerinin Soğuk Savaş sonrasında Ortadoğu`daki güç dengesi değişimine etkileri

Abstract

Orta Doğu bölgesi gerek stratejik konumu, gerekse sahip olduğu kaynaklar açısından dünyanın en önemli bölgelerindendir. Stratejik öneme sahip olan bu bölgede Soğuk Savaş döneminden bu yana süper güçlerin ilgisi artarak devam etmiştir. ABD, 1945'ten sonra Sovyetler tehdidini bölgede engellemek ve Sovyetler Birliği'nin yayılmasını engelleme yönünde stratejiler geliştirmiştir. 1948 yılında İsrail Devleti'nin de kurulmasıyla bölgede önemli bir müttefik kazanılmış ve Orta Doğu politikalarını da İsrail'in güvenliği üzerine kurmuştur ve buna göre şekillendirmiştir.Soğuk Savaş dönemi ve sonrasında ABD dış politikasında alınan kararlarda teorilerin ve teorik yaklaşımların da yadsınamaz bir etkisi olmuştur. Bu çalışmada Soğuk Savaş sonrası Amerika ve İsrail'in dış politikasının genel yapısı incelenmiş ve bu dönemde ortaya çıkan teorik yaklaşımlar açıklanarak, Amerikan dış politikasına olan etkileri tartışılmıştır.Soğuk Savaş sonrası Orta Doğu'yu değişime sürükleyen önemli gelişmeler üzerinde durularak, ABD'nin ve İsrail'in bölgedeki politikaları ve bu politikaların bölge devletlerine olan etkileri açıklanılmıştır. 11 Eylül dönemi de çalışmanın kapsamında değerlendirilerek, günümüze olan etkileri analiz edilmiş, ABD ve İsrail'in bu dönemden sonra Orta Doğu'daki değişen politik yaklaşımları açıklanmıştır.Anahtar Kelimeler: Orta Doğu, ABD ve İsrail dış politikası, 11 Eylül, Uluslararası ilişkiler.

Middle East is one of the most important regions of the world in terms of its strategic location and opportunities. In this region having strategic importance since the period of cold war, the interest of super powers have continued by increasing. The USA is the Soviet threat after 1945. The USA developed the strategy of preventing effect of Soviet and expansion of the Soviet Union. In 1948, with the establishment of Israel, an important allied was introduced in the region and policies of Middle East were established on the security of Israel and shaped accordingly.Decisions made about foreign policy of the USA before and after the cold war and theoretical approaches had absolutely effects. In this study, general structure of foreign policy of the USA and Israel during post-cold war period was examined and theoretical approaches of this period were explained and effects on the US foreign policy were discussed.Important changes of post-cold war period dragging Middle East to change were emphasized and policies of the USA and Israel in the region and effects of these policies on the region states were described. The period of 11th, September was assessed within the scope of study and its effects on present time were analyzed and changing policies of the USA and Israel in Middle East were explained.Key words: Middle East, USA, Israel foreign policy, 11th September, theories of international relations.