Çevrimiçi alışverişe yönelik müşteri davranışını etkileyen etmenler: Bursa-Nilüfer İlçesi örneği

Abstract

Bu çalışmada, kimi toplumsal-demografik değişkenler (yaş, cinsiyet, eğitim ve gelir) ile internet kullanıcısı müşterilerin çevrimiçi alışverişe yönelik davranışları arasında ne ölçüde ve nasıl bir ilişki olduğu temel olarak 12 hipotez sınaması aracılığıyla incelenmektedir.?Yaş, cinsiyet, eğitim ve gelir? toplumsal-demografik değişkenleri birer bağımsız değişken olarak ele alınmış ve çevrimiçi alışveriş sistemini kullanmaya yönelik müşteri davranışları birer bağımlı değişken olarak ele alınan üç alanda sınıflandırılmıştır: (1) genel olarak çevrimiçi alışverişe yönelme davranışı alanı, (2) çevrimiçi alışverişe yönelik yararlık/kolaylık algısı alanı ve (3) çevrimiçi alışverişe yönelik risk algısı alanı.Çalışmanın örneklem grubu, Bursa-Nilüfer İlçesi'nde ikamet eden internet kullanıcıları arasından rastgele ve kartopu örneklem tekniği ile seçilen 287 katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcılardan nicel araştırma yönteminin anket tekniği ile elde edilen veriler, SPSS programı ile değerlendirilip çalışmanın konusu, amacı, temel sorunu, kavramsal-kuramsal çerçevesi ve hipotez sınamaları kapsamında anlaşılmaya çalışılmıştır.Elde edilen bulgular, çalışma kapsamında oluşturulan ?Çevrimiçi Alışveriş Davranışlarını Etkileyen Etmenler Modeli? ile ifade edilmiş ve ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.Bursa-Nilüfer İlçesi'nde örneklem grubunun çevrimiçi alışverişe yönelik davranışlarını etkileyen toplumsal-demografik değişkenlerle ilgili ortaya çıkan sonuçlara göre: (1) eğitim (en önemli etkili değişken), (2) yaş ve cinsiyet (kimi durumlarda etkili bir değişken) ve (3) gelir (büyük ölçüde etkisiz bir değişken).Çalışma kapsamındaki model ve sonuçlar; Bursa-Nilüfer İlçesi'ndeki müşterilerin çevrimiçi alışverişe yönelik davranışlarını etkileyen etmenler konusunda sanal ortam pazarlarındaki şirketlerin ve müşteri ilişkileri yönetimi alanının sınırlı olarak yararlanabileceği kimi sınırlı sonuçlar sunmaktadır. Ayrıca çalışma, çevrimiçi alışveriş sistemi ve davranışları üzerine yapılan bilimsel çalışmalar yazınına katkıda bulunulabileceği gibi, Nilüfer sahasına inmeden ilgili alanda çalışmak isteyen araştırmacılara empirik alan verisi sunabilir.Anahtar Kelimeler: Çevrimiçi Alışveriş Davranışı, Çevrimiçi Alışveriş Algısı (Yararlık/Kolaylık ve Risk), Bursa-Nilüfer İlçesi.

This study examines through 12 hypothesis tests how and what extent there is a relationship between some socio-demographical variables (age, gender, education, and income) and the behaviours towards online shopping of customers using internet.Socio-demographical variables of `age, gender, education and income` are taken as independent variables and the consumer behaviours towards using online shopping system as dependent variables. The dependent variables are classified in three areas: (1) the area of general behaviours towards online shopping, (2) the area of perceived usefullness/ease of use towards online shopping and (3) the area of perceived risk towards online shopping.The sample group was composed of 287 participants selected by casual and snowballing sampling technique among internet users residing in Nilüfer district of Bursa. Empirical data achieved by using questionnaire survey of quantitative method to participants was analyzed by SPSS program and evaluated and interpreted in the scope of study?s topic, purpose, basic problematic, conceptual-theoretical framework and hypothesis testing.The findings was shortly expressed with `Model of Factors Affecting Online Shopping Behaviours` constructed in the scope of study and then evaluated in detail.According to results related with the socio-demographical variables affecting the behaviours of the sample group in Nilufer district of Bursa towards online shopping: (1) education (the most important effective variable), (2) age and gender (in some cases, an effective variable) and (3) income (a variable largely ineffective).The results and model of this study provide some limited results and understanding on the factors affecting online shopping behaviours of consumers residing in Nilüfer district of Bursa, to the firms in online market places and consumer relationship management. In addition the study could contribute to scientific literature on online shopping behaviours and system and could provide the empirical field data to researchers studing without empirical research in Nilüfer field.Key Words: Online Shopping Behaviour, Perceived Online Shopping (Usefulness/Ease of Use and Risk), Nilüfer District of Bursa.