Örgütsel ekoloji kuramı ve ampirik bir çalışma: İstanbul Avrupa Yakası tekstil sektöründen bir örnek

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye'nin megapol şehri olarak sınıflandırılan İstanbul'da bulunan tekstil sektörüne bağlı firmaların örgütsel performanslarının, örgütsel ekoloji yaklaşımı çerçevesinde, örgüt kültürü ve dış çevre faktörlerinden hangi düzeyde etkilendiklerinin araştırılması hedef alınmıştır. Özellikle İstanbul Avrupa yakasında bulunan küçük ve orta ölçekli tekstil firmalarının araştırma kapsamına dâhil edildiği bu çalışmada, firmalar faaliyetlerine devam eden ve faaliyetlerine devam etmeyen firmalar olmak üzere 2 ayrı bölümde incelenerek yeni bir araştırma modeli geliştirilmiştir. Bu model kapsamında faaliyetlerine devam eden ve etmeyen firma çalışanlarına, 12'si şirket performansı, 27'si örgüt kültürü, 30'u ise dış çevre faktörleri olmak üzere toplam 69 anket sorusu yöneltilmiştir. Araştırma amacıyla hazırlanan anketler, İstanbul Avrupa yakasında faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli firmalardaki üst ve orta düzey yöneticilere, firma sahiplerine ve ortaklarına uygulanmıştır. Yapılan analiz çalışmasıyla, örgütsel ekoloji bağlamında, örgüt kültürü ve dış çevre faktörlerinin firmaların performansları üzerindeki etkilerinin rolü belirlenmeye çalışılmıştır. Şirket performansı bağımlı değişkeninin, örgüt kültürü ve dış çevre bağımsız değişkenleri ile arasında anlamlı bir ilişkinin var olup olmadığı, bu değişkenlerin alt faktörlerinin birbirleri ile olan bağları, istatistiksel veriler halinde ortaya konulmuştur. Ortaya çıkan bulgulara bağlı olarak, araştırmanın sonuçları tartışılmış, konuyla ilgili olarak gelecek bilimsel çalışmalarda faydalanılması için hem yöneticilere hem de akademisyenlere çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

In the study, it is aimed to analyze the level of effects of organizational culture and external factors on the organizational performances of firms in the textile sector in Istanbul, named as the megapol city of Turkey, within the framework of organizational ecology approach. In the investigation which is especially over small and medium sized textile firms in the European side of Istanbul, a categorization is made between the firms that doesn?t continue their operations and the ones that stopped operating, and with the help of the classification, a new research model is being presented. In the extent of the model, workers of these firms are being asked a questionnaire of 69 elements, including 12 questions over the organizational performances, 27 over the organizational culture and 30 on the external factors. The questionnaire is filled in by the senior & middle managers, owners and shareholders of small and medium sized textile firms operating in the European side of Istanbul. The goal of the analysis is determine the role of organizational culture and external factors effects over the performances of the firms. The existence of relation between the dependent variable of firm performance and the independent variables of organizational culture and external factors, links between the sub factors of these variables are presented as statistical data. In the light of the produced output, the results are discussed, as a contribution to the future scientific studies in the academic area and to the managers, various hints are proposed.