Klinik olmayan bir örneklemde aleksitimi, bağlanma stilleri ve obsesif kompulsif özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Yapılan araştırmanın amacı klinik olmayan bir örneklemde aleksitimi, bağlanma stilleri ve obsesif kompulsif özellikler arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ayrıca cinsiyet, sınıf, anne ve baba eğitim düzeyi, anne-baba birlikteliği ile kardeş sayısı değişkenlerine göre aleksitimi, bağlanma stilleri ve obsesif kompulsif özelliklerin farklı olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini üniversite eğitim gören sahip 168 kişi oluşturmaktadır Araştırmada Sosyodemografik Form, Toronto Aleksitimi Ölçeği, Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi ve Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri uygulanmıştır.Araştırma sonucunda annesi üniversite mezunu olanların, annesi diğer eğitim düzetine sahip olanlara göre aleksitimi düzeylerinin daha düşük olduğu görülmektedir. Annesi üniversite mezunu olan ve okur-yazar olmayanların, annesi diğer eğitim düzeyine sahip olanlara göre obsesif kompulsif özelliklerinin daha düşük olduğu görülmüştür. Babası ilkokul mezunu olanların ve okur-yazar olmayanların bağlanma ortalama puanlarının, babası lise ve üniversite mezunu olanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (ölçekten yüksek puan alma güvensiz bağlanma anlamına gelmektedir). Babası okur-yazar olmayanların obsesif kompulsif özellik puanlarının, diğerlerine göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. 2 ve daha fazla kardeşi olanların, bağlanma ortalama puanlarının, kardeşi olmayan ve 1 kardeşi olanlara göre anlamlı derecede yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada aleksitimi ile kaygılı / kaçıngan bağlanma ve obsesif kompulsif özellikler arasında pozitif yönlü bir ilişki belirlenmiştir. Aleksitimi, düşünce ve sosyal açıdan hareket esnekliğini sınırlayan durumlar (obsesif kompulsif özellikler ve kaygı/kaçınma) ile ilişkili görünmektedir. Duygu ifadesini kolaylaştırmaya ve duyguları düzenlemeye dönük yaklaşımların aleksitiminin zihinsel ve sosyal boyutunu da dikkate alması düşünülebilir.

The aim of this research was to examine the relationship between alexithymia, attachment styles and obsessive compulsive features in a non-clinical sample. In addition to this, we examined alexithymia, attachment styles and obsessive compulsive features according to gender, class, education level of parents, parents' marital status and the number of siblings.168 undergraduate students studying at a university in Istanbul participated this research. A sociodemographic form, Toronto Alexithymia Scale, The Maudsley Obsessive Compulsive Scale and Experiences in Close Relationships Scale were used for the assessment.The participants whose mothers have higher educational level had lower alexithymia scores than others. The participants whose mothers have higher educational level and the participants whose mothers were illiterate had lower obsessive compulsive features than others. The participants whose fathers had lower educational level scored higher in attachment scale (higher scores mean insecure attachment) than the participants with higher paternal educational level. The participants with lower paternal education had higher obsessive compulsive scores than others. The participants with 2 or more siblings had significantly higher attachment scores (meaning insecure attachment) than the participants with less or no siblings. It was found that alexithymia was positively correlated with anxious attachment, avoidant attachment and obsessive compulsive features. Alexithymia seems to be related to conditions which limit mental and social flexibility (obsessive compulsive features and anxiety/avoidance). Cognitive and social dimensions of alexithymia can be considered in developing approaches for regulating emotions and for facilitating emotional expression.