Türkiye`de özel sektörde kurumsal sosyal sorumluluk anlayışına ilişkin bir araştırma

Abstract

KSS olgusunun, içinde bulunduğumuz dönemde hem ulusal hem de uluslararası düzlemdeki iktisadi aktörlerin gündemlerini önemli ölçüde meşgul eden popüler bir kavram haline gelmesine neden olan dinamikleri, kavrama ilişkin var olan geleneksel anlatıların aksine, eleştirel bir bakış açısı ile irdelenmediği sürece kavramın doğru konumlandırılması pek mümkün görünmemektedir. Bu çerçevede, KSS kavramının temel alındığı bu çalışma, kavramı karşılıklı çıkar sağladığı düşüncesi ile meşrulaştıran görüşleri eleştirmiş ve kavramın günümüzde kurumların uzun vadeli çıkarlarına ulaşmalarına aracı olan, girişimlerini her koşulda meşru kılma çabalarının önünü açan ve nedeni oldukları toplumsal ve çevresel ihlallerden aklanabilme mücadelesi adına geliştirilen bir halkla ilişkiler aracına dönüşmüş olduğunu sorunsallaştırmıştır.Bu amaç doğrultusunda, çalışmanın birinci bölümünde neoliberal küreselleşme süreci ve bu sürecin yeni ekonomik aktörleri olarak çok uluslu şirketler ve uluslararası kuruluşlar ve bunların küresel düzlemde ekonomi siyasalarına etkileri tartışılmıştır. Kavramın neoliberal söylem içinden tartışıldığı bu bölümde aynı zamanda, neoliberal politikaların, özellikle üçüncü dünya ülkeleri üzerindeki etkileri tartışılmış ve Türkiye'deki toplumsal yansımaları açısından bir değerlendirmeye gidilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise KSS kavramının tarihsel ve kavramsal gelişimi ayrıntılı bir şekilde irdelenmiş, kavrama ilişkin modeller ve teoriler yine bu bölüm içinde ele alınmıştır. Uluslararası kuruluşların kavrama yaklaşımları incelenmiş ve kavrama ilişkin eleştirel savlar üzerinden bir değerlendirmeye gidilmiştir.Çalışmanın üçüncü bölümünde Türkiye'de KSS liderleri şeklinde adlandırılan kurumların KSS anlayışları, geliştirilen temalar üzerinden ölçülmeye çalışılmış ve elde edilen sonuçlar kuramsal tartışmada benimsenen eleştirel bakış açısı ile değerlendirilmiştir.Kurumların çevre sorunlarına odaklandıkları bulgulanırken, bunun genelde iş alanlarının sürdürülebilirliği ve müşteri hassasiyeti gibi değerlerle öne çıkarıldığı gözlemlenmiştir. Aynı zamanda uluslararası sözleşmelere bağlı kaldıklarını iddia eden ve bu sözleşmelerin ilkelerini gerçekleştirme vaadinde bulunan kurumların henüz bu sözleşmelerin ilkelerinden olan demokrasi, insan hakları sömürüsünün engellenmesi ve sendikalaşma özgürlüğü gibi değerleri vurgulamaktansa, ticari kaygılarının yoğunlaştığı alanları vurguladıkları sonucuna varılmıştır.

As long as the dynamics that causes CSR phenomenon become a popular concept in the current period of economic actors both national and international agendas, unlike existing traditional narratives of the concept, were not examined with a critical eye it is not seen possible the correct positioning of the concept. In this framework, this study which is based on the concept of CSR, criticized the comments with the idea of legitimizes that CSR provided mutual interest and problematized that today CSR transformed a public relations tool which is provide achieve corporations? long term interest, the pave way for all circumstances their efforts to legitimize, developed for exculpation on behalf of the struggle for social and environmental violations that cause. For this purpose, the first chapter, in the process of neoliberal globalization and economic actors in this process and their multinational corporations and international organizations discussed the effects of economic policies on a global stage. Discussed the concept of neo-liberal discourse, this chapter also considered the neo-liberal policies have been made in terms of the social implications and Turkey. In the second part of the study, the historical and conceptual development of the concepts discussed in a detailed manner, the clutch still on the models and theories are discussed in this chapter. Comprehension of the concept of critical approaches to international organizations examined and an assessment of the arguments have been made. In the third section, leaders of the institutions referred to in the form of CSR understanding of CSR,measured at the themes developed in the theoretical discussion of the results obtained were studied and evaluated with a critical perspective adopted. Detecting organizations focused on environmental issues, it can be observed that this is usually associated with values such as customer sensitivity and business areas sustainability. At the same time although corporations claim that they adopted international conventions and pledging realizing the principles of these agreements, these corporations do not emphasize some principles of these conventions such as prevention of exploitation of human rights and freedom of association. In this way concluded that corporations emphasize areas of concentrated commercial concerns.