Sönmüş kireç ve çimento harçlarının mekanik özelliklerinin toz haline getirilmiş Bayburt taşları ve zeolit ile iyileştirilmesi

Abstract

Bu tez çalışması yığma yapılarda kullanılan kireç ve çimento harçlarının daha sağlıklı ve doğru şekilde kullanılabilmesi için kireç ve çimento harçlarının taze ve sertleşmiş özelliklerinin zeolit ve toz haline getirilmiş Bayburt taşlarıyla manipüle edilebilirliği üzerine yapılmış bir çalışmadır. Çalışma kapsamında yığma yapılardaki kireç ve çimento harçlarından kaynaklanan bazı hasarlar ve yapım anında veya sonrasında çimento ve kireç harçlarının bazı dezavantajları ortaya konduktan sonra zeolit ve toz haline getirilmiş Bayburt taşlarıyla harçları manipüle ederek ortaya konan sorunların çözümü aranmıştır. Çalışmada Manisa/Gördes'ten elde edilmiş zeolit ve Bayburt ilinden temin edilen Bayburt Sarı, Bayburt Beyaz, Bayburt Yeşil taşları kullanılmıştır. Bayburt taşlarının puzolanik özellik gösterebilmesi ve zeolit ürünü ile kıyaslanabilmesi için benzer granülometri eğrileri elde edilmiştir.Deney için karışım tasarımı standartlara bağlı kalarak oluşturulmuş ve her ikame malzemesi için %2,5, 5, %10, %20, %30, %40 ve %50 oranlarında katkının yapılması uygun bulunmuştur. Her yüzdelik katkı oranı için 6 küp ve üç kiriş numune dökülmüştür. Çimento harçları için 14. gün, 21. gün ve 28. günlerde kireç harçları için 28. gün, 56. gün ve 91. günlerde basınç ve eğilme dayanımı testi uygulanmıştır. Diğer deneyler harçlar taze halde iken uygulanmıştır.Elde edinilen sonuçlar incelendiğinde kireç ve çimento harçları özelliklerinin zeolit ve toz haline getirilmiş Bayburt taşları ile manipüle edilebilirliği ortaya çıkmıştır ve tezin başında ortaya konan problemlere ışık tutmuştur. Sonuçlara göre zeolite ve Bayburt taşları katkısı ile kirecin harcının basınç dayanımının %60 oranlarına kadar arttığı, su iletme kapasitesinin 4 kat arttığı, su iletme süresinin ise 4 kat azaldığı, priz süresinin %40'lara varan oranlarda iyileştirilebildiği ve kıvamın manipüle edilebilirliği görülmüştür. Zeolite ve Bayburt taşları katkıları ile çimento harcının kontrol numuneye göre basınç dayanımının %65'ler oranında azaldığı, prizlenme süresi ve kıvam değerlerinin ise zeolite ve Bayburt taşları ile manipüle edilebilirliği görülmüştür.

This thesis is focusing on the manipulation of fresh and hardened state properties of hydrated lime and cement mortars using powdered Bayburt stones and zeolite for their more compatible and appropriate use in masonry construction. Damages that occur during and after the constructions using cement and hydrated lime mortars are defined and the disadvantages of the using these mortars are noted to investigate whether the required properties of these mortars could be manipulated to remedy the problematic applications of these mortars in masonry construction. In this study, zeolite that obtained from Manisa/ Gördes and Bayburt Yellow, Bayburt White, Bayburt Green stones obtained from Bayburt are used. In order to increase the pozzolanic properties and to be comparable to zeolite, similar particle size distribution for Bayburt stones are obtained to zeolite. Mix design calculations for the experiments were carried out based on the standards the % of 2,5, 5, 10, 20, 30, 40 and 50 replacement levels for both binders found to be suitable. For each replacement level, 6 cube and 3 beam samples were cast. Compressive and flexural strength measurements were done at 14th, 21th and 28th days for cement and at 28th, 56th and 91th days for hydrated lime mortars. All the other experiments were carried out at the fresh state of the mortars. When the results are studied, it was found out that the properties of hydrated lime and cement mortars can be manipulated using powdered Bayburt stones and zeolite and have elucidated the problems stated at the beginning of this thesis. According to the experimental results, the replacement levels of both zeolite and Bayburt stones resulted in %60 increase in strength, 4 times higher increase in transfer sorptivity and therefore 4 times lower decrease in time to dewatering, %40 improvement in setting time and manipulation of consistency is observed. Compressive strength of cement mortars using zeolite and Bayburt stones is decreased by %65 compared to the control cement mortar and was also observed that setting time and consistency could be manipulated when zeolite and Bayburt stones are used.